29 grudnia 2023 r. opublikowano obwieszczenie Ministra Finansów, dotyczące warunków safe harbour dla pożyczek w 2024 r. Zmianie uległy zarówno stopy bazowe uwzględnione w obwieszczeniu, jak i wartości marży.

Czym jest safe harbour?

Safe harbour, czyli tzw. bezpieczny port podatkowy to uproszczone zasady ustalania cen transferowych w niektórych transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi. Spełnienie warunków safe harbour pozwala podatnikom na zastosowanie zwolnienia z określonych obowiązków dokumentacyjnych cen transferowych.

Zwolnienia safe harbour

W myśl obecnie obowiązujących przepisów podatkowych, stosowanie mechanizmów safe harbour jest korzystne dla podatników ze względu na brak obowiązku sporządzenia analiz porównawczych dla określonych w przepisach transakcji oraz na możliwość zastosowania zwolnienia z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych.

Co więcej, z racji braku analizy porównawczej, raportowanie transakcji safe harbour również podlega uproszczonym zasadom, dzięki czemu w formularzu TP-R przekłada się jedynie podstawowe informacje o m.in. wartości transakcji pożyczki, kwocie kapitału, wartości zadłużenia czy odsetek. W przypadku usług o niskiej wartości dodanej, raportowana jest wartość transakcji.

Jakie warunki safe harbour trzeba spełnić przy pożyczkach?

Aby skorzystać z uproszczenia dla transakcji pożyczkowych (ale też udzielenia bądź otrzymania kredytu i emisji obligacji) muszą łącznie zostać spełnione następujące warunki:

1. oprocentowanie w ujęciu rocznym na dzień zawarcia umowy jest ustalane w oparciu o rodzaj bazowej stopy procentowej i marżę, określone w obwieszczeniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych aktualnym na dzień zawarcia tej umowy;
2. nie przewidziano wypłaty innych niż odsetki opłat związanych z udzieleniem lub obsługą pożyczki, w tym prowizji lub premii;
3. pożyczka została udzielona na okres nie dłuższy niż 5 lat;
4. w trakcie roku podatkowego łączny poziom zobowiązań albo należności podmiotu powiązanego z tytułu kapitału pożyczek z podmiotami powiązanymi liczony odrębnie dla udzielonych oraz zaciągniętych pożyczek wynosi nie więcej niż 20 000 000 zł lub równowartość tej kwoty;
5. pożyczkodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.

Nowe stopy bazowe i marże dla pożyczek

Nowe warunki safe harbour dla pożyczek (stopy bazowe i marże), opublikowane w obwieszczeniu MF z 29 grudnia 2023 r., są następujące:

Dla pożyczek:

• w złotych – stanowi WIBOR 3M albo WIRON 3M Stopa Składana,
• w dolarach amerykańskich:

– stanowi 90-day Average SOFR,

– może stanowić LIBOR USD 3M – w przypadku pożyczek udzielonych przed dniem 1 stycznia 2022 r.,

• w euro – stanowi EURIBOR 3M,
• we frankach szwajcarskich – stanowi SARON 3 months Compound Rate,
• w funtach brytyjskich:

– stanowi SONIA 3M Compound Rate,

– może stanowić LIBOR GBP 3M – w przypadku pożyczek udzielonych przed dniem 1 stycznia 2022 r.;

Marża:

• dla pożyczkobiorcy wynosi maksymalnie 3,1 punktu procentowego,
• dla pożyczkodawcy wynosi minimalnie 2,2 punktu procentowego,
• stanowi sumę wartości bezwzględnej bazowej stopy procentowej i wartości określonej w lit. a albo b, w przypadku gdy wartość bazowej stopy procentowej określonej w pkt 1 jest mniejsza od zera.

„Safe harbour” a MDR

Uproszczenie safe harbour dla pożyczek, kredytów i obligacji stanowi podatkowy miecz obosieczny. Z jednej strony zapewnia podatnikom istotne korzyści, z drugiej zaś stanowi schemat podatkowy w rozumieniu przepisów o MDR i podlega raportowaniu Szefowi KAS.

Jeżeli w swojej organizacji wdrażamy to rozwiązanie, wówczas spełniamy tzw. szczególną cechę rozpoznawczą. Oznacza to, że niezależnie od naszej motywacji, schemat podatkowy musimy zgłosić – oczywiście o ile spełniamy inne kryteria wskazane w ustawie.

Niestety, o ile takie zaraportowanie schematu podatkowego (MDR-1) przez podatnika jest jednorazowe (przesyłane na bieżąco), o tyle informacja o skorzystaniu z tego schematu podatkowego (MDR-3), jest już corocznym zdarzeniem cyklicznym (przesyłanym w terminie do złożenia CIT-8). Mogą pojawić się również sytuacje, w których będziemy zobligowani zgłaszać safe harbour kwartalnie na formularzu MDR-4, jednak to jest temat na oddzielny wpis.

Podsumowując powinniśmy pamiętać, że jeżeli korzystamy z safe harbour dla pożyczek, kredytów lub obligacji, możemy być zobowiązani do analizy przepisów o MDR, a w konsekwencji do zaraportowania schematu podatkowego.

Na marginesie należy wskazać, że obowiązkowi raportowania nie podlega zastosowanie safe harbour dla usług o niskiej wartości dodanej, ponieważ jest to uproszczenie wynikające bezpośrednio z Wytycznych OECD.