Baza Wiedzy

Pączki z adwoVATem

Dziś, jak co roku, świętujemy tłusty czwartek! Z tej okazji słów kilka o ujęciu pączków i podobnych wydatków w kosztach firmy i w VAT.

Coraz bardziej popularną praktyką jest kupowanie słodkości w tym dniu i dzielenie się nimi z pracownikami. Bądźmy szczerzy – wszyscy lubimy takie gesty. Czy w takim razie możemy swobodnie zaliczać podobne wydatki w kosztach? To zależy…

Pączki dla pracowników…

Co do zasady organy podatkowe stoją na stanowisku, że pączki czy owoce (kto z nas nie słyszał o owocowych czwartkach?), które kupujemy dla pracowników, mogą stanowić koszt uzyskania przychodu, ale VAT z tego nabycia już nie odliczymy w deklaracji.

Nie sposób zliczyć wydanych na ten temat interpretacji indywidualnych (dla przykładu: nr 0111-KDIB1-1.4010.270.2022.1.AND z 21 lipca 2022 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.511.2018.1.MS z 17 stycznia 2019 r.). W sprawie wypowiedział się także Szef KAS (pismo nr DOP4.8221.5.2021.CPXV z 13 lipca 2021 r.) zmieniając niekorzystną dla podatnika interpretację indywidualną. Fiskus orzekł bowiem, że artykuły spożywcze kupowane dla pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę stanowią koszty uzyskania przychodu, w przeciwieństwie do artykułów przeznaczonych dla pracowników zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Z takim stanowiskiem nie zgodził się Szef KAS i uznał, że niezależnie od formy umowy zawartej przez strony, wydatki na artykuły spożywcze są jednoznacznie kosztami pracowniczymi, na równi z pozostałymi benefitami. Takie wydatki wpływają na stworzenie dobrej atmosfery i odpowiednich warunków do realizacji swoich obowiązków przez pracowników, co z kolei jest związane z osiąganiem przychodów lub zachowaniem/zabezpieczeniem źródła przychodów, o których mowa w ustawach.

W przypadku podatku VAT sprawa się niestety komplikuje. Zdaniem sądów nie odliczymy podatku naliczonego w zakresie artykułów spożywczych dla pracowników. WSA w Łodzi w wyroku o sygn. akt sygn. akt I SA/Łd 217/19 z 17 lipca 2019 r. poparł organ podatkowy i orzekł, że przekazanie pracownikom artykułów spożywczych do spożywania w czasie bieżącej pracy nie stanowi podstawy do odliczenia podatku naliczonego. Argumenty dotyczące budowania pozytywnej atmosfery, które znalazły podatny grunt w podatku dochodowym, nie przekonały fiskusa ani sądu. Ich zdaniem tego typu wydatki nie są w żaden sposób związane z działalnością gospodarczą, a przełożenie tych kosztów na zwiększone generowanie obrotów przez podatnika jest wnioskiem zbyt daleko idącym i hipotetycznym. Wyrok ten został podtrzymany przez NSA w 2022 r., jednak do tej pory nie pojawiło się uzasadnienie pisemne (sygn. akt I FSK 2134/19 z 7 grudnia 2022 r.).

Stanowisko fiskusa jest o tyle zaskakujące, że podobna argumentacja jest inaczej traktowana na gruncie podatku dochodowego, a inaczej na gruncie podatku od towarów i usług. Warto zauważyć, że ten sam organ podatkowy zezwala na odliczenie podatku naliczonego, jeżeli organizujemy imprezę integracyjną dla pracowników. Co do zasady oba wydarzenia służą poprawieniu atmosfery w naszych zespołach, co może przekładać się na lepsze wyniki całej firmy.

…i dla kontrahentów

Zagadnienie wygląda nieco inaczej, gdy takie wydatki ponosimy z myślą o spotkaniu z naszym kontrahentem – w przypadku podatku dochodowego pojawia się bowiem ryzyko zakwalifikowania zakupów do kosztów reprezentacji. O kosztach reprezentacji pisaliśmy szerzej w poprzednim artykule. Do tego przypadku fiskus podchodzi jednak nieco łagodniej: pączki czy owoce serwowane na spotkaniu w kontrahentem nie mają charakteru wystawności. Możemy je zatem zakwalifikować do kosztów uzyskania przychodów.

Tę kwestię jednoznacznie rozstrzygnęło Ministerstwo Finansów w interpretacji ogólnej (nr DD6/033/127/SOH/2013/RD-120521 z 25 listopada 2013 r.) do wyroku NSA z 17 czerwca 2013 r. o sygn. akt II FSK 702/11. Wydatki na drobne poczęstunki (np. ciastka czy kanapki), napoje (np. kawa, herbata, soki) oraz posiłki podawane podczas spotkań z kontrahentami nie stanowią kosztów reprezentacji, a zatem mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Ministerstwo Finansów zastrzegło jednak, że rozmowy z kontrahentami, inwestorami, wykonawcami itp. muszą dotyczyć zakresu prowadzonej przez nas działalności gospodarczej.

Równie korzystnie traktowane jest odliczenie od takich wydatków podatku naliczonego VAT. Jeżeli nabywamy pączki po to, aby podać je na spotkaniu biznesowym, możemy odliczyć VAT w deklaracji podatkowej. Tak np. orzekł Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej nr 0114-KDIP4-3.4012.2.2021.2.IG z 2 kwietnia 2021 r. VAT od zakupu artykułów spożywczych podawanych w trakcie spotkań z kontrahentami możemy odliczyć w deklaracji VAT. Udostępnienie takiego poczęstunku ma pośredni związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych i może przyczyniać się do generowania przez podatnika obrotu.

Przypominamy jednak, że interpretacje indywidualne wydane dla innych podmiotów nie są dla nas wiążące – stanowią jedynie wskazówki czy pewne wytyczne. Jeżeli potrzebujemy stanowiska organu podatkowego w naszej sprawie, powinniśmy wystąpić z wnioskiem o wydanie takiej interpretacji.

Podsumowując…

Wydatki na zakup pączków (niezależnie dla kogo) możemy ująć w kosztach uzyskania przychodów. W zakresie podatku VAT organy podatkowe znacznie łagodniej patrzą na zakup pączków dla kontrahentów, niż dla pracowników: odliczymy VAT, jedynie jeśli zaserwujemy produkt na spotkaniu biznesowym. Nie podzielamy tego stanowiska, zwłaszcza że fiskus nie jest konsekwentny w przyznawaniu prawa do odliczania VAT od wydatków ponoszonych na rzecz pracowników (mowa o wspomnianych już imprezach integracyjnych).

Pozostaje mieć nadzieję, że w przyszłości ta linia interpretacyjna zostanie zmieniona, podobnie jak została już zmieniona kwestia ujmowania wydatków na alkohol (na ten temat jednak warto poświęcić odrębny wpis).

Tymczasem pozostaje nam dyskusja, kto jest niekwestionowanym królem tłustego czwartku: pączek czy faworek?