Najnowsze objaśnienia Ministerstwa Finansów z 3 lipca 2025 r. przynoszą długo oczekiwaną klarowność w zakresie stosowania koncepcji look-through approach (LTA) przy podatku u źródła (WHT). To dobra wiadomość dla podatników zwłaszcza tych działających w międzynarodowych strukturach kapitałowych, ponieważ omawiana koncepcja może umożliwić korzystanie z preferencji podatkowych także wtedy, gdy płatność “przechodzi” przez podmioty pośredniczące.
Co daje skorzystanie z look-through approach?
Podejście look-through pozwala płatnikowi skorzystać z preferencyjnych zasad opodatkowania podatkiem u źródła na przykład ze zwolnienia albo obniżonej stawki WHT, nawet jeśli odbiorca płatności, czyli podmiot otrzymujący pieniądze bezpośrednio, nie jest jej rzeczywistym właścicielem (beneficial owner). To, czy preferencja może zostać zastosowana, ocenia się w odniesieniu do faktycznego właściciela należności, który może znajdować się dalej w łańcuchu tj. takiego podmiotu, który otrzymuje należność za pośrednictwem kilku spółek. Ważne jest także, żeby rodzaj płatności np. dywidendy, odsetki czy należności licencyjne nie zmienił się w trakcie transferu między tymi podmiotami.
Na przykład: jeśli spółka A wypłaca odsetki spółce B, a spółka B przekazuje je dalej do rzeczywistego właściciela spółki C to preferencje podatkowe będą oceniane pod kątem spółki C, a nie spółki B. Dzięki temu spółka A może zastosować zwolnienie lub obniżoną stawkę WHT, mimo że bezpośrednim odbiorcą płatności jest spółka B, a nie spółka C.
Co istotne, nie jest wymagane, by kwoty przekazywane w łańcuchu były identyczne, liczy się zachowanie charakteru prawnego płatności.
Warunki zastosowania look-through approach
Zastosowanie LTA wymaga zachowania należytej staranności przez płatnika. W szczególności powinien on ustalić:
- kto jest rzeczywistym właścicielem należności,
- czy rzeczywisty właściciel rozpoznaje przychód podatkowy w swoim kraju,
- czy płatności w łańcuchu są rodzajowo tożsame (np. odsetki pozostają odsetkami),
- czy spełnione są warunki preferencji podatkowej, z której chce skorzystać płatnik (np. zwolnienia lub obniżonej stawki z UPO).
Preferencje z przepisów szczególnych a umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania
Objaśnienia rozróżniają dwie główne grupy preferencji podatkowych. Pierwsza to zwolnienia wynikające z przepisów szczególnych, np. dyrektyw unijnych, które zwykle wymagają bezpośredniego powiązania kapitałowego, choć czasem dopuszczają „kaskadowe” spełnienie tego warunku. Druga grupa to preferencje wynikające z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO), które koncentrują się na statusie rzeczywistego właściciela należności bez względu na to, kto jest bezpośrednim odbiorcą płatności.
Zazwyczaj te preferencje pozwalają albo na zwolnienie z podatku u źródła w kraju płatnika, albo na zastosowanie niższej, preferencyjnej stawki na przykład 5% lub 10% zamiast standardowych 20%.
Kiedy można zastosować LTA?
Zgodnie z objaśnieniami, koncepcja look-through approach:
- może być stosowana wtedy, gdy jest wiadome że płatność np. odsetki czy dywidendy nie zatrzyma się na pośredniku, tylko zostanie przekazana dalej do faktycznego właściciela (beneficial owner).
- nie może być stosowana „w ciemno”, płatnik musi mieć wiedzę o dalszym transferze i spełnieniu warunków,
- może być stosowana tylko, gdy płatność można „prześledzić” w strukturze – nie wystarczy samo przypuszczenie płatnika.
Dla odsetek i należności licencyjnych kluczowe jest potwierdzenie efektywnego opodatkowania płatności w każdej jurysdykcji, przez którą przechodzi należność.
Co z wypłatami poza UE?
Objaśnienia wskazują, że zastosowanie LTA jest możliwe również poza UE, o ile płatność jest opodatkowana w każdej jurysdykcji pośredniczącej. Co więcej, jeśli podmiot pośredniczący nie jest BO, ale dochodzi do efektywnego opodatkowania płatności, to płatnik nie musi dalej badać statusu BO. Alternatywnie można rozważyć zastosowanie innych koncepcji np. rozszerzonego zakresu badania warunku rzeczywistego właściciela.
Obowiązki dokumentacyjne
Zastosowanie omawianej koncepcji powinno zostać wykazane w składanych deklaracjach lub informacjach. Organy podatkowe mogą zażądać szczegółowego uzasadnienia, warto więc gromadzić dokumentację potwierdzającą każdy z warunków.
Podsumowanie
Koncepcja look-through approach choć formalnie nieobowiązkowa została szeroko omówiona w najnowszych objaśnieniach MF. Wskazanie wprost przez Ministerstwo Finansów, że stosowanie tej koncepcji jest dozwolone to istotna zmiana jakościowa, która może ułatwić życie płatnikom działającym w strukturach holdingowych i przy transgranicznych przepływach kapitałowych.
Zastosowanie LTA wymaga jednak skrupulatnego działania, płatnik musi wykazać należytą staranność, potwierdzić status BO oraz spełnienie warunków dla danej preferencji. Choć objaśnienia nie narzucają obowiązku stosowania podejścia look-through approach przez organy podatkowe, ich treść wyraźnie zachęca do korzystania z tej konstrukcji oczywiście, przy odpowiednim udokumentowaniu i analizie.
Zastanawiają się Państwo, jaki wpływ mogą mieć nowe objaśnienia na Państwa firmę? Zapraszamy do kontaktu – wspólnie przyjrzymy się możliwym konsekwencjom i znajdziemy najlepsze rozwiązania.
