Polskie firmy coraz częściej korzystają z usług zagranicznych kontrahentów – od doradztwa, przez usługi informatyczne, po licencje czy wsparcie marketingowe. Wraz z tą otwartością pojawiają się jednak podatkowe wyzwania, jednym z nich jest podatek u źródła (WHT), również w przypadku usług niematerialnych.
Na czym dokładnie polega problem i w jakich sytuacjach możemy sięgnąć po umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO)?
Zasadniczo, w świetle polskiej ustawy o CIT (art. 21 ust. 1), podatek u źródła wynosi 20%. Istnieje jednak możliwość zastosowania niższej stawki lub nawet zastosowanie zwolnienia z opodatkowania. Należy w tym celu odwołać się do ratyfikowanej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO).
W większości obowiązujących umów nie ma co prawda bezpośredniego odwołania do kategorii usług niematerialnych. W związku z tym najczęściej należy odwołać się do przepisu odnoszącego się do tzw. zysków przedsiębiorstw. Przepis ten stanowi, że jeśli zagraniczny kontrahent wykonuje usługi na rzecz innego zagranicznego przedsiębiorcy i nie ma zakładu w Polsce to dochód powinien być opodatkowany wyłącznie w państwie rezydencji usługodawcy. Regulacja ta ma zastosowanie do tych zysków, co do których nie przewidziano w UPO szczególnych zasad opodatkowania.
Aby w pełni korzystać z UPO należy spełnić pewne warunki formalne.
Po pierwsze, usługobiorca powinien posiadać ważny certyfikat rezydencji podatkowej usługodawcy. Certyfikat powinien być ważny w dniu wypłaty należności. Istnieją jednak sytuacje, w których nie otrzymamy w określonym czasie takiego certyfikatu. Przykładem tego mogą być włoskie organy podatkowe, wydające certyfikaty dopiero w połowie roku podatkowego za cały rok (z mocą wsteczną). W takim przypadku należy rozważyć, czy kontrahent jest na tyle zaufany, by wstrzymać się z poborem podatku u źródła według stawki z ustawy o CIT czy też pobrać i wpłacić podatek mimo szans na uzyskanie certyfikatu w przyszłości.
Stosowanie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania do usług niematerialnych wymaga spełnienia kilku warunków – kluczowa jest weryfikacja czy dana umowa została ratyfikowana oraz czy kontrahent dostarczył ważny certyfikat rezydencji (tj. potwierdzający fakt posiadania rezydencji podatkowej danego państwa w momencie wypłaty należności).
Brak spełnienia jednego z ww. warunków może oznaczać obowiązek poboru 20% WHT, nawet jeśli UPO przewiduje zwolnienie.
Warto także pamiętać, że kluczowe znaczenie ma rzeczywisty charakter świadczonej usługi – nie wystarczy odwołać się wyłącznie do opisu zawartego w umowie czy fakturze. Ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT wskazał bowiem nie tylko konkretne kategorie usług niematerialnych, ale również odniósł się do świadczeń „o podobnym charakterze”. Dlatego każdorazowo należy zweryfikować, czy dana usługa faktycznie mieści się w zakresie regulacji, a w razie wątpliwości – przeanalizować dostępne orzecznictwo oraz podejście organów podatkowych do danego rodzaju świadczenia.
Właśnie dlatego podatek u źródła będzie tematem przewodnim naszego nadchodzącego webinaru, który odbędzie się 4 września 2025 roku. Podczas spotkania wrócimy do wątków poruszonych w tym wpisie, ale skupimy się także na najnowszych Objaśnieniach Ministerstwa Finansów, które przynoszą istotne zmiany w podejściu do oceny obowiązku poboru WHT. Szczególną uwagę poświęcimy również zagadnieniu statusu rzeczywistego właściciela należności (beneficial owner) – jego prawidłowej identyfikacji i dokumentowania.
Pokażemy, jakie szanse i ryzyka wynikają z najnowszych Objaśnień MF, oraz jak – jako doradcy – możemy pomóc zarówno w wykorzystaniu dostępnych preferencji, jak i zabezpieczeniu się przed potencjalnymi konsekwencjami błędów. To spotkanie będzie okazją do głębszej analizy i omówienia konkretnych przypadków, z którymi mierzą się dziś płatnicy w praktyce.
Aby zarejestrować się na webinar pt: WHT pod kontrolą: nowe objaśnienia MF w praktyce należy wypełnić formularz rejestracyjny pod tym linkiem: https://webinar.getresponse.com/tl8AM/webinar/
Serdecznie zapraszamy do uczestnictwa.
