Powiązania w TP – dlaczego to takie ważne?

utworzone przez | paź 3, 2024 | artykuły, blog

Obowiązki w zakresie cen transferowych zazwyczaj dotyczą podmiotów powiązanych. Identyfikacja powiązań między podmiotami jest zatem kluczowa do prawidłowego określenia i wypełnienia obowiązków w tym zakresie. W tym artykule chcielibyśmy przybliżyć to zagadnienie oraz zwrócić uwagę na powiązania, których często nie widać na pierwszy rzut oka.

Zanim jednak przejdziemy do definicji powiązań wynikającej z ustaw o podatkach dochodowych przypominamy, że znacząco różni się ona od definicji wynikającej z ustawy o rachunkowości, czy z Międzynarodowych Standardów Rachunkowości. Należy mieć to na uwadze weryfikując obowiązki w zakresie cen transferowych.

Wywieranie znaczącego wpływu

Niewiele osób zwraca uwagę na pojęcie znaczącego wpływu. To od niego tak naprawdę rozpoczyna się analiza zależności pomiędzy osobami czy innymi podmiotami gospodarczymi. Pojęcie znaczącego wpływu stanowi punkt wyjścia do dalszej analizy. I tak, powiązania ze względu na wywieranie znaczącego wpływu można podzielić na dwie grupy:

  • powiązania kapitałowo – zarządcze,
  • powiązania osobowe.

Należy pamiętać, że z wywieraniem znaczącego wpływu mamy do czynienia zarówno w sytuacji, gdy jeden podmiot wywiera wpływ na drugi podmiot, jak i gdy taki wpływ wywiera małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot. Ale o czym tak naprawdę mówimy?

Powiązania kapitałowo – zarządcze

Powiązania kapitałowo – zarządcze odnoszą się do sytuacji, w których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na inny podmiot poprzez posiadanie istotnego udziału w jego kapitale, prawach głosu lub organach zarządzających. Wywieranie znaczącego wpływu występuje, gdy podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada co najmniej 25%:

  • udziałów w kapitale – tj. powiązanie poprzez udział w kapitale zakładowym innego podmiotu,
  • praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających – tj. powiązanie poprzez prawa głosu w organach podatnika,
  • udziałów lub praw do udziału w zyskach, stratach lub majątku – tj. powiązanie poprzez prawo do części zysków, strat lub majątku innego podmiotu, w tym poprzez instrumenty finansowe takie jak jednostki uczestnictwa czy certyfikaty inwestycyjne.

Przykładowo, jeżeli spółka A posiada 50% udziałów w spółce B, to między tymi spółkami występuje bezpośrednie powiązanie kapitałowe. Powiązanie pośrednie występowałoby by wtedy, gdyby w naszym przykładzie pojawił się trzeci podmiot, w którym spółka B posiadałaby 50% udziałów.

Ilustrując to na przykładzie: spółka A posiada 50% udziałów w podmiocie B, a podmiot B posiada 50% udziałów w podmiocie C. W takiej sytuacji podmiot A jest powiązany bezpośrednio ze spółką B oraz pośrednio z  podmiotem C. Spółki B i C są powiązane ze sobą bezpośrednio.

Powiązania osobowe

Określenie powiązań osobowych może okazać się bardziej problematyczne, bowiem powiązania osobowe wynikają z relacji między osobami fizycznymi a podmiotami gospodarczymi. Wywieranie znaczącego wpływu w tym przypadku rozumiane jest jako:

  • faktyczna zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych podmiotu,
  • pozostawanie w związku małżeńskim lub pokrewieństwo czy powinowactwo do drugiego stopnia.

Przykładem powiązań osobowych jest sytuacja, w której osoba pełniąca funkcję prezesa w jednej spółce jest jednocześnie małżonkiem osoby będącej dyrektorem finansowym w innej spółce. Mimo braku jakichkolwiek powiązań kapitałowych między tymi spółkami, istnieje możliwość wpływania na warunki transakcji zawieranych między tymi spółkami ze względu na relacje osobowe. I to należy sprawdzić.

Innym przykładem takich powiązań może być sytuacja, gdy ta sama osoba pełni funkcję członka zarządu w spółce A oraz funkcję prezesa zarządu w spółce B.

Najtrudniejszym do rozpoznania powiązaniem, o którym wielu podatników zapomina, jest powiązanie poprzez faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych podmiotu. Problemem w określeniu tego typu powiązań jest brak jednoznacznej definicji pojęć „zdolność do wpływania” i „kluczowe decyzje gospodarcze” i konieczność oparcia się niejednokrotnie o subiektywną opinię podatnika. Co przekłada się na wątpliwości interpretacyjne.

Informacje o tego typu transakcjach czerpiemy m.in. z uzasadnienia do ustawy wprowadzającej przepisy o cenach transferowych. Mogą to być np. kluczowe decyzje gospodarcze podmiotu czy podbój nowych rynków zbytu. Jeśli zatem spółka (lub inny podmiot)  kupuje usługę rozwoju biznesu od kontrahenta B2B, a zakres jego czynności zawiera podejmowanie kluczowych decyzji w ramach biznesu spółki – mamy do czynienia z podmiotami powiązanymi. Oznacza to, że jeśli przekroczymy progi musimy takie transakcje raportować lub nawet dokumentować i raportować. Musimy też pamiętać że zawsze stosujemy art. 11c CIT czyli zasadę ceny rynkowej.

Powiązania inne niż wynikające z wywierania znaczącego wpływu

W myśl polskich przepisów o cenach transferowych, za podmioty powiązane uznawane są również:

  • podatnik i jego zagraniczny zakład,
  • spółka komandytowa lub spółka komandytowo-akcyjna mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jej komplementariusz,
  • spółka jawna mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli wspólnikami spółki jawnej nie są wyłącznie osoby fizyczne i jej wspólnik,
  • „sztuczne struktury właścicielskie” (relacje, które nie są ustanawiane lub utrzymywane z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych).

Teoria teorią, a praktyka swoje

Praktyka pokazuje, że ustalenie powiązań nie zawsze jest takie proste. Wynika to z szerokiego rozumienia powiązań na gruncie podatków dochodowych, ale również z faktu, że przepisy nie zawsze są jasne. Nawet najprostsze, wydawać by się mogło, ustalenie powiązań przez Skarb Państwa i JST może przysporzyć problemów. To, że powiązania przez Skarb Państwa lub JST, które pozwala na zwolnienie z obowiązku dokumentacyjnego budzi wiele wątpliwości, widać w pojawiających się interpretacjach. Skarb Państwa, jako właściciel lub współwłaściciel wielu przedsiębiorstw, może wpływać na decyzje gospodarcze tych podmiotów. W takiej sytuacji tworzą się też powiązania kapitałowe. Oznacza to, że transakcje pomiędzy przedsiębiorstwami kontrolowanymi przez Skarb Państwa mogą podlegać regulacjom dotyczącym cen transferowych.

Obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych nie ma zastosowania do transakcji kontrolowanych w przypadku gdy powiązania wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub jednostkami samorządu terytorialnego lub ich związkami (art. 11n pkt 5 ustawy o CIT).

Zwolnienie to odnosi się do sytuacji, w której Skarb Państwa posiada udziały lub wywiera znaczący wpływ na podmiot powiązany. Kwestię problematyczną stanowi bowiem identyfikacja, czy zwolnienie to może być zastosowane w ich konkretnym przypadku.

Warunek wyłączności powiązań a zwolnienie

Kluczowe dla zastosowania zwolnienia jest spełnienie warunku „wyłączności”. Wyłączność oznacza, że preferencja przysługuje jedynie wtedy, gdy podmiot jest powiązany bezpośrednio, bez udziału innych podmiotów, ze Skarbem Państwa. Natomiast gdy powiązania są pośrednie, tzn. w sytuacji, w której jeden podmiot posiada w drugim podmiocie udziały lub prawo za pośrednictwem innego podmiotu lub większej liczby podmiotów, zwolnienie nie obowiązuje.

W tym miejscu warto zaznaczyć także, że zwolnienie nie będzie również możliwe do zastosowania w przypadku powiązań mieszanych, tj., gdy oprócz powiązań wynikających wyłącznie z powiązań ze Skarbem Państwa lub jednostką samorządu terytorialnego występują inne powiązania.

O czym należy pamiętać?

Prawidłowa identyfikacja zarówno powiązań kapitałowo – zarządczych, jak i osobowych jest fundamentem prawidłowego wypełnienia obowiązków raportowych i dokumentacyjnych w zakresie cen transferowych. Dogłębna analiza relacji z innymi podmiotami oraz osób pełniących kluczowe role pozwala na uniknięcie ryzyk podatkowych i sankcji związanych z nieprawidłowym dopełnieniem obowiązków w zakresie cen transferowych.

Niewłaściwe rozpoznanie takich powiązań może skutkować nieprawidłowościami w dokumentacji lub formularzu TPR lub brakiem świadomości o obowiązkach z zakresu cen transferowych, co w konsekwencji może prowadzić do odpowiedzialności karno-skarbowej. Podczas kontroli tego typu błędy mogą zostać łatwo wykryte i kosztować fortunę

Pamiętajmy, że …

Wywieranie znaczącego wpływu a wywierania znaczącego wpływu identyfikowane tworzy powiązanie w rozumieniu przepisów o cenach transferowych, po spełnieniu ustawowych kryteriów.

Powiązania osobowe a to relacje między osobami fizycznymi a podmiotami gospodarczymi, które mogą wpływać na decyzje biznesowe tych podmiotów. Obejmują faktyczną zdolność do wpływania na kluczowe decyzje gospodarcze oraz powiązania rodzinne, takie jak związek małżeński czy pokrewieństwo do drugiego stopnia.

Brak precyzyjnych definicji pojęć a pojęcia „faktyczny wpływ” i „kluczowe decyzje gospodarcze” nie są zdefiniowane w polskich przepisach, co prowadzi do dużego subiektywizmu, a tym samym zwiększa ryzyko błędów.

Dokładna analiza relacji a analiza relacji z innymi podmiotami oraz osób pełniących kluczowe role jest niezbędna do zminimalizowania ryzyk podatkowych i sankcji związanych z nieprawidłowym raportowaniem transakcji między podmiotami powiązanymi.

Międzynarodowy Dzień Kawy a … KUP

utworzone przez | wrz 30, 2024 | artykuły, blog

Kawa i przekąski – Jeśli kawa, herbata czy inne napoje oraz przekąski są udostępniane pracownikom w biurze w celu poprawy warunków pracy lub służą jako element spotkań z kontrahentami, przedsiębiorca może zaliczyć te wydatki do kosztów uzyskania przychodów. Koszty te pomagają w zapewnieniu komfortu pracy, co bezpośrednio przekłada się na wydajność pracowników oraz ma niewątpliwie wpływ na przebieg spotkania z kontrahentem.

Co w sytuacji, gdy przedsiębiorca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i nie zatrudnia pracowników, a swoją firmę prowadzi z domu?

W przypadku tego przedsiębiorcy takie wydatki mogą być uznane przez organy podatkowe za wydatki osobiste (na własny użytek przedsiębiorcy), niezwiązane bezpośrednio z działalnością gospodarczą. Sytuacja jednak wygląda inaczej, gdy przedsiębiorca organizuje spotkania z kontrahentami w swoim mieszkaniu i podczas tych spotkań oferuje kawę lub przekąski. W takim przypadku można rozważyć zaliczenie tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Ważne jest jednak, aby przedsiębiorca potrafił wykazać ich biznesowy charakter, np. prowadząc kalendarz faktycznych spotkań i zachowując faktury.

A co z ekspresem do kawy?

Zakup ekspresu do kawy również może być zaliczony do kosztów podatkowych, ale pod pewnymi warunkami. Podobnie jak w przypadku kawy czy herbaty, decydujące znaczenie ma cel zakupu. Jeżeli ekspres jest wykorzystywany w biurze, w przestrzeni wspólnej dla pracowników lub w strefie spotkań biznesowych z kontrahentami, jego zakup spełnia kryteria wydatku związanego z prowadzoną działalnością. To inwestycja w poprawę warunków pracy oraz lepszą atmosferę spotkań biznesowych.

⚠️ Pamiętaj o rozróżnieniu – Koszty reprezentacji, takie jak wystawne przyjęcia czy luksusowe prezenty, nie są kosztem uzyskania przychodów. Kluczowe jest więc, aby zakup kawy czy sprzętu miał bezpośredni związek z prowadzeniem działalności gospodarczej i nie był wyłączony z możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych.

Życzymy udanego Dnia Kawy i przypominamy – dobra kawa to nie tylko przyjemność, ale i potencjalna oszczędność podatkowa.

Raje podatkowe

utworzone przez | wrz 25, 2024 | artykuły, blog

Raje podatkowe to kraje, które oferują bardzo niskie lub wręcz zerowe stawki podatkowe. Ich głównym celem jest przyciągnięcie kapitału zagranicznego poprzez stworzenie korzystnych warunków podatkowych.

Proces zakładania firm w rajach podatkowych jest zazwyczaj szybki, prosty i wymaga minimalnych formalności oraz minimum kosztów. Wiele rajów podatkowych zapewnia wysoki poziom poufności bankowej i finansowej, co utrudnia identyfikację rzeczywistych właścicieli rachunków bankowych i aktywów, a niektóre z tych jurysdykcji nie współpracują
z międzynarodowymi organami podatkowymi w zakresie wymiany informacji.

Obowiązki w zakresie cen transferowych kojarzą się głównie z dokumentowaniem transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi. Jest jednak od tego wyjątek i dotyczy on bezpośrednich transakcji rajowych. Tak jak w przypadku transakcji kontrolowanych, transakcje rajowe obowiązują progi dokumentacyjne, po przekroczeniu których podatnicy zobowiązani są do sporządzenia lokalnej dokumentacji. Ale uwaga – progi te są niższe i wynoszą:

  • 2,5 mln zł w przypadku transakcji finansowych
  • 500 tys. zł w przypadku transakcji niefinansowych.

Co najważniejsze, progi te obowiązują w transakcjach rajowych realizowanych zarówno z podmiotami powiązanymi, jak i niepowiązanymi. Powyższe oznacza, że transakcje zrealizowane z podmiotami niepowiązanymi w tym przypadku muszą być raportowane w formularzu TPR. Fakt przeprowadzania transakcji rajowych z podmiotami niezależnymi nie zwalnia podatników również ze stosowania zasady ceny rynkowej.

Lista rajów podatkowych jest określana rozporządzeniem. Na ten moment obowiązujące jest rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 marca 2019 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (dla fizycznych jest analogiczne). Dodatkowo MF publikuje listę uzupełniającą, jakoby implementującą unijny wykaz jurysdykcji niechętnych do współpracy.[1]

Co ciekawe na wykazie unijnym znalazła się Federacja Rosyjska, której nie znajdziemy w naszym rodzimym rozporządzeniu.

Dokumentacja podatkowa transakcji rajowych z podmiotami niepowiązanymi

Kwestią budzącą wątpliwości podatników jest podejście do określenia progów dla transakcji rajowych. Ustawodawca w art. 11o Ustawy o CIT mówi: Do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych są obowiązani także podatnicy (…) dokonujący transakcji, innej niż transakcja kontrolowana, z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową lub zagranicznym zakładem położonym na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową. Oznacza to, że wartość transakcji badamy per podmiot, a nie łącznie z podmiotami z danego kraju, czy podmiotami wskazanymi w rozporządzeniu.

Jeśli zatem podatnik zrealizował transakcje z kilkoma podmiotami z jednego kraju np. Panamy, które łącznie przekroczyły limit 500 tys. lub 2,5 mln., ale jednostkowo z żadnym z podmiotów próg nie został przekroczony zgodnie z brzemieniem przepisu obowiązek nie wystąpi. Jednocześni sposób określania jednorodności transakcji czy określania jej wartości jest taki sam jak w przypadku transakcji z podmiotami powiązanymi.

Należy zwrócić uwagę na zakres dokumentacyjny, który jest inny dla transakcji z podmiotami rajowymi powiązanymi i niepowiązanymi. Jeśli zidentyfikujemy obowiązek dla transakcji rajowych, ale podmiot z którym je zrealizowaliśmy nie jest powiązany, nie musimy dla takiej transakcji przygotowywać analizy porównawczej. Ustawodawca wymaga jednak od nas dodatkowego punktu w dokumentacji, który stanowi uzasadnienie gospodarcze tej transakcji, a w szczególności opis spodziewanych przez podatnika korzyści ekonomicznych, w tym korzyści podatkowych.

A co z powiązanymi?

Inaczej jest, gdy podmiot rajowy jest powiązany, np. spółka matka mająca siedzibę w Hongkongu. Wówczas progi są niższe, ale zakres dokumentacji pełny. W takiej sytuacji na zwolnienie z obowiązku przygotowania analizy nie możemy liczyć. Dokumentujemy i raportujemy w pełnym zakresie uwzględniając dodatkowy punkt dotyczący uzasadnienia gospodarczego transakcji, w szczególności opisu spodziewanych przez podatnika korzyści ekonomicznych, w tym korzyści podatkowych.

Niedopełnienie obowiązków dla transakcji rajowych

Pamiętajmy również, że odpowiedzialność podmiotów w zakresie transakcji rajowych, w tym z podmiotami niepowiązanymi jest taka sama jak w przypadku podmiotów powiązanych. Kodeks karny skarbowy przewiduje kary za przestępstwa i wykroczenia związane z dokumentacją tych transakcji, a odpowiedzialność spoczywa nie tylko na zarządach spółek i kierownikach jednostek, ale również na osobach zajmujących się sprawami finansowymi przedsiębiorstwa (np. główny księgowa).

[1] Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 28 lutego 2024 r. w sprawie ogłoszenia listy krajów i terytoriów wskazanych w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej, które nie zostały ujęte w wykazie krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową wydawanym na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych, oraz dnia przyjęcia tego wykazu przez Radę Unii Europejskiej (M. P. z 2024 r. poz. 185).

Jak ująć w podatkach udzielaną powodzianom pomoc?

utworzone przez | wrz 20, 2024 | artykuły, blog

DAROWIZNA NA CELE POŻYTKU PUBLICZNEGO

Aby pomniejszyć dochód opodatkowany CIT o wartość przekazanych darowizn muszą one być – zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 1 Ustawy CIT przekazane:

  • na cele określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Jednym z takich celów jest pomoc ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą;
  • organizacjom, o którym mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy.

Ważne!

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że Ustawa CIT nie uzależnia odliczenia darowizny od tego, by obdarowany podmiot posiadał status organizacji pożytku publicznego (OPP).

Ustawa odwołuje się jedynie do przepisów, które definiują organizacje pozarządowe, które mogą prowadzić działalność pożytku publicznego.

Organizacjami pozarządowymi są osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia, które:

  • nie są jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi,
  • nie działają w celu osiągnięcia zysku.

Ponadto odliczeniu od dochodu podlega darowizna udzielona na rzecz:

    • osób prawnych i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego,
    • stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego,
    • spółdzielni socjalnych,
    • spółek akcyjnych i spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz klubów sportowych, które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników.

Jeśli chodzi o osoby prawne czy jednostki organizacyjne kościoła katolickiego to są to m.in. parafie, diecezje, Caritas Polska czy Caritas danej diecezji.

Odliczyć można darowizny łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu.

Pamiętajmy, że nie odliczymy darowizn przekazanych na rzecz m.in.:

    • partii politycznych,
    • związków zawodowych i organizacji pracodawców,
    • samorządów zawodowych.

Odliczeniu od dochodu  nie podlegają także darowizny przekazane na rzecz:

    • osób fizycznych oraz
    • prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, czy wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami.

Pamiętajmy – darowizna na rzecz pracowników, współpracowników czy ich rodzin nie może być odliczona od dochodu.

Ważne!

Aby odliczyć darowiznę od dochodu należy posiadać dowód wpłaty na rachunek bankowy. Jeśli darowizna ma postać rzeczową –  kluczowy jest dokument z którego wynika wartość tej darowizny, oraz oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.

DAROWIZNA NA RZECZ SZKÓŁ

W powodzi ucierpiało wiele szkół. Przekazując darowizny szkołom można skorzystać z mechanizmu odliczenia darowizny od dochodu,  łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu.

Ważne!

Korzyści podatkowe dają darowizny przekazane jedynie określonym szkołom.

Ustawodawca wskazuje tu na:

    • publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe, o których mowa w  4 pkt 28a Prawa oświatowego, czyli:
    • pięcioletnie technikum,
    • trzyletnią branżową szkołę I stopnia,
    • trzyletnią szkołę specjalną przysposabiającą do pracy,
    • dwuletnią branżową szkołę II stopnia,
    • szkołę policealną dla osób posiadających wykształcenie średnie lub wykształcenie średnie branżowe, o okresie nauczania nie dłuższym niż 2,5 roku,
    • szkoły artystyczne,
    • publiczne placówki i centra, o których mowa w  2 pkt 4 Prawa oświatowego, czyli
      • placówki kształcenia ustawicznego,
      • centra kształcenia zawodowego oraz
      • branżowe centra umiejętności.

Odliczenie stosuje się w przypadku gdy przedmiotem darowizny są materiały dydaktyczne lub środki trwałe, z wyjątkiem materiałów dydaktycznych lub środków trwałych, które nie są kompletne, zdatne do użytku lub są starsze niż 12 lat.

Uwaga!

Przekazanie darowizny szkole podstawowej lub liceum ogólnokształcącemu nie uprawnia do odliczenia wartości darowizny od dochodu.

DAROWIZNA A KOSZT UZYSKANIA PRZYCHODU

Darowizny pieniężne nie mogą być uwzględniane  w kosztach uzyskania przychodów.

Kosztem uzyskania przychodów mogą być jednak koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych (za wyjątkiem napojów alkoholowych) przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje.

Uwaga!

Przekazując artykuły spożywcze zaliczymy ich wartość do kosztów podatkowych pod warunkiem, że obdarowanym będzie OPP.

W kolejnych wpisach postaramy się wskazać, jaki wpływ na możliwość ujęcia pomocy w kosztach uzyskania przychodów, przyjęte przez firmę zasady CSR.

ZAPOMOGI

Jedną z form pomocy dla poszkodowanych mogą być zapomogi. Ustawa PIT zwalnia z podatku zapomogi. Kwota zwolnienia jest różna w zależności od tego, z jakiego źródła zapomoga jest finansowana.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 26 Ustawy PIT zwalnia się z podatku PIT zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych czy klęsk żywiołowych:

    1. z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, z funduszy związków zawodowych lub zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra – niezależnie od ich wysokości,
    2. z innych źródeł – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 6.000 zł

    Warto wskazać, że zwolnienia powyższe nie są ograniczone podmiotowo. Tym samym, jeśli zapomoga zostanie udzielona np. byłemu pracownikowi ze środków obrotowych firmy, to do kwoty 6.000 zł jest zwolniona z PIT.

    Kwestią bardziej problematyczną jest to, czy wydatki na zapomogi mogą stanowić koszt uzyskania przychodu. Tutaj można się spodziewać różnego podejścia organów podatkowych. W interpretacji  z 20 grudnia 2019 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.496.2019.1.AT, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podzielił stanowisko podatnika wskazujące na możliwość ujęcia takiego wydatku na rzecz pracowników i byłych pracowników jako kosztu.

    PODATEK VAT

    17 września Minister Finansów opublikował w Dzienniku Ustawy (poz. 1381) rozporządzenie w sprawie obniżenia stawek VAT na towary i usługi przekazane nieodpłatnie na rzecz powodzian.

    Zgodnie z tym rozporządzeniem do dnia 31 grudnia 2024 r. obniżoną do wysokości 0 % stawkę podatku stosuje się do:

      • dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy
      • świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy

    – na cele związane z pomocą poszkodowanym wskutek intensywnych opadów atmosferycznych lub powodzi we wrześniu 2024 r.

    Rozporządzenie nie precyzuje ani nie ogranicza zakresu przekazywanych nieodpłatnie towarów i usług.

    Obniżoną stawkę podatku, o której mowa w ust. 1, stosuje się wyłącznie do dostaw towarów lub świadczenia usług dokonywanych na rzecz:

    1) organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie;

    2) jednostek samorządu terytorialnego;

    3) podmiotów leczniczych w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej;

    4) Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych.

    Obniżoną stawkę podatku stosuje się pod warunkiem zawarcia pisemnej umowy między podatnikiem dokonującym dostawy towarów lub świadczącym usługi, o których mowa w ust. 1, oraz obdarowanym/otrzymującym nieodpłatną usługę z której wynika, że dostarczane towary lub świadczone usługi będą wykorzystane na cele związane z pomocą poszkodowanym wskutek intensywnych opadów atmosferycznych lub powodzi we wrześniu 2024 r.

Safe harbour

utworzone przez | wrz 18, 2024 | artykuły, blog

Safe harbour czyli „bezpieczny port podatkowy” to określony w przepisach o cenach transferowych sposób wynagradzania konkretnych transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi. Stanowi uproszczenie, którego zastosowanie gwarantuje podatnikom przywilej nie sporządzania dokumentacji cen transferowych. Mechanizm safe harbour jest dedykowany wyłącznie dwóm rodzajom transakcji – dotyczy usług wsparcia wewnątrzgrupowego i wybranych transakcji finansowych. Samo uproszczenie wynika z art. 11g oraz 11f Ustawy o CIT, zwolnienie zaś z art. 11n pkt 11 i 12 tejże ustawy.

Począwszy od 2019 roku, do momentu wprowadzenia przepisów Polskiego Ładu, podatnicy stosujący przepisy safe harbour byli zwolnieni z obowiązku sporządzania analiz porównawczych lub analiz zgodności dla ww. transakcji za dany rok podatkowy. Regulacje Polskiego Ładu wprowadziły jednak jeszcze korzystniejsze rozwiązania. Obecnie, jeśli transakcja spełnia ustawowe kryteria, podatnicy mogą być całkowicie zwolnieni z obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej cen transferowych (w tym z analizy porównawczej lub analizy zgodności). Nie są jednak zwolnieni z obowiązku raportowania TPR. Raportują, ale w sposób uproszczony.

Safe harbour dla transakcji usługowych

Safe harbour dla transakcji usług wsparcia wewnątrzgrupowego to uproszczenie, które dotyczy tzw. usług o niskiej wartości dodanej i wymaga spełnienia określonych kryteriów. Kryteria te dotyczą trzech płaszczyzn: przedmiotu transakcji, charakteru działalności stron transakcji oraz sposobu wynagradzania samej transakcji. Aby zastosować uproszczenie podatnik musi również spełnić (o zgrozo!) warunek dokumentacyjny w zakresie rozliczeń z drugą stroną transakcji, czyli posiadać odpowiednią dokumentację, zawierającą metodologię kalkulacji oraz m.in. opis funkcji, ryzyk i aktywów.

Usługi o niskiej wartości dodanej to katalog usług, które wpisują się charakterem w jedną z poniższych kategorii (wymienionych w załączniku nr 6 do Ustawy o CIT):

  • usługi w zakresie księgowości i audytu;
  • usługi w zakresie finansów przedsiębiorstwa;
  • usługi związane z zasobami ludzkimi;
  • usługi informatyczne;
  • usługi komunikacji i promocji;
  • usługi prawne;
  • usługi w zakresie podatków;
  • usługi administracyjno-biurowe.

W załączniku 6 do Ustawy o CIT ustawodawca wskazał przykładowe rodzaje transakcji, katalog ten jednak nie jest zamknięty. Jeśli prowadzimy transakcje o podobnych charakterze, niż wymienione w załączniku możemy również skorzystać z uproszczenia.

Należy pamiętać, że aby zastosować uproszczenie muszą być spełnione wskazane poniżej warunki dotyczące charakteru działalności podmiotów (stron transakcji) i całej grupy podmiotów powiązanych oraz sposobu dokumentowania transakcji. Są to:

Po stronie usługobiorcy:

  • usługi muszą mieć charakter usług wspomagających działalność gospodarczą;
  • usługi nie mogą być przedmiotem dalszej odprzedaży , z wyłączeniem odprzedaży usług nabytych we własnym imieniu, ale na rzecz innego podmiotu powiązanego refakturowanie);
  • usługobiorca musi posiadać odpowiednią kalkulację obejmującą informacje o transakcji, rodzaju i wysokości kosztów uwzględnionych w kalkulacji, sposobie zastosowania i uzasadnieniu wyboru kluczy alokacji, a także opis transakcji, w tym analizę funkcji, ryzyk i aktywów.

Po stronie usługodawcy:

  • wartość świadczonych przez niego usług na rzecz podmiotów niepowiązanych nie może przekraczać 2% wartości tych usług świadczonych łącznie (na rzecz podmiotów powiązanych i niepowiązanych); oznacza to, że usługodawca musi świadczyć te usługi praktycznie w całości na rzecz grupy;
  • usługodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową;

Po stronie całej grupy podmiotów powiązanych – usługi te nie mogą stanowić głównego przedmiotu działalności grupy.

Kluczowym warunkiem jest warunek dotyczący samego wynagrodzenia. Sposób kalkulacji wynagrodzenia jest ściśle określony. Wynagrodzenie ustala się przy wykorzystaniu metody koszt plus lub marży transakcyjnej netto, a narzut na kosztach tych usług musi wynosić:

  • nie więcej niż 5% kosztów w przypadku nabycia usług,
  • nie mniej niż 5% kosztów w przypadku świadczenia usług.

Dopiero spełnienie wszystkich powyższych warunków pozwoli przedsiębiorcom skorzystać ze zwolnienia z obowiązku dokumentacyjnego, a w przypadku ewentualnej kontroli organ odstąpi od określenia dochodu (straty) podatnika w zakresie wysokości narzutu na kosztach tych usług.

Finansowe safe harbour

Finansowe safe harbour dotyczy transakcji pożyczek, kredytu lub emisji obligacji, udzielanych w 5 najpopularniejszych walutach, w których wynagrodzenie ustalone jest w oparciu o wskazane w Obwieszeniu Ministra Finansów rodzaje stóp procentowych oraz wysokość marży.

Warunki zastosowania zwolnienia dla transakcji finansowych (określone w art. 11g ust. 1 ustawy o CIT) są następujące:

  • oprocentowanie transakcji finansowej ustalane jest na podstawie rodzaju bazowej stopy procentowej i marży, które są zgodne z obwieszczeniem MF obowiązującym w dniu zawarcia umowy,
  • nie przewidziano wypłaty innych niż odsetki opłat związanych z udzieleniem lub obsługą pożyczki,
  • łączny poziom zobowiązań albo należności wynosi nie więcej niż 20 mln zł, a transakcja trwa nie dłużej niż 5 lat,
  • pożyczkodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.

Minister Finansów co roku wydaje obwieszczenie aktualizujące warunki, jakie musi spełnić podatnik, który zamierza zastosować uproszczenie safe harbour dla transakcji finansowych. Obowiązująca w ostatnich latach marża przedstawiona jest w tabeli poniżej.

Rok max. marża dla pożyczkobiorcy min. marża dla pożyczkodawcy
2021 2,3% 2,0%
2022 2,8% 2,0%
2023 2,9% 2,4%
2024 3,1% 2,2%

Obwieszczenie aktualizuje też rodzaje stóp procentowych, które na 2024 rok prezentują się następująco:

  1. w złotych: WIBOR 3M albo WIRON 3M Stopa Składana,
  2. w dolarach amerykańskich: 90-day Average SOFR, lub LIBOR USD 3M – w przypadku pożyczek udzielonych przed dniem 1 stycznia 2022 r.,
  3. w euro: EURIBOR 3M,
  4. we frankach szwajcarskich: SARON 3 months Compound Rate,
  5. w funtach brytyjskich: SONIA 3M Compound Rate lub LIBOR GBP 3M – w przypadku pożyczek udzielonych przed dniem 1 stycznia 2022 r.;

Warunki w umowie muszą odzwierciedlać wymagania ustawodawcy. Nie będzie zatem możliwości zastosowania zwolnienia, gdy wynagrodzenie ustalimy zgodnie z metodologią z art. 11g Ustawy o CIT, ale przeliczymy je na dzień zawarcia umowy i określimy w sposób stały. Pamiętajmy również, że każdy aneks do umowy zmieniający oprocentowanie uznawany jest za nową umowę. Należy w takim wypadku zaktualizować warunki transakcji na dzień zawarcia aneksu.

Jak widać powyżej, w przypadku transakcji finansowych, warunków jest mniej, ale pamiętajmy, że ich zastosowanie generuje nam z kolei raportowanie na podstawie Ordynacji Podatkowej. Zastosowanie safe harbour dla transakcji finansowych stanowi bowiem schemat podatkowy i podlega raportowaniu MDR. Umowy na takich warunkach stanowią uproszczenie w stosowaniu przepisów związanych z ustalaniem cen transferowych wprowadzone jednostronnie w danym państwie, które zgodnie z przepisami Ordynacji Podatkowej podlega raportowaniu na postawie art. 86a par. 1 pkt 13 lit. g.

UWAGA!

Zastosowanie któregokolwiek z uproszczeń safe harbour nie zwalnia z obowiązku raportowania tych transakcji w formularzu TPR. Pomimo zastosowania uproszczenia taką transakcję należy uwzględnić w uproszczonej formie.

Należy mieć też na uwadze fakt, że przy obliczaniu wartości jednorodnych transakcji kontrolowanych, nie uwzględnia się tych, które są zwolnione z obowiązku przygotowania dokumentacji, na przykład dzięki zastosowaniu mechanizmu safe harbour.

Zachęcamy do analizy możliwości skorzystania z opisanych przez nas zwolnień. Przy poprawnym zastosowaniu zwolnienia podatnik zyskuje pewność co do rynkowości cen w transakcji, a organ podatkowy nie będzie kwestionował jej warunków. Zastosowanie safe harbour wiąże się też ze znaczną oszczędnością czasu – nie tylko związanego ze sporządzeniem dokumentacji, ale też z ustaleniem wynagrodzenia w danej transakcji.

Takie same uproszczenia wynikają z art. 23r oraz 23s Ustawy o PIT, zwolnienie z obowiązku sporządzenia dokumentacji wynika zaś z art. 23z pkt 10 i 11 tejże ustawy.