Raje podatkowe

utworzone przez | wrz 25, 2024 | artykuły, blog

Raje podatkowe to kraje, które oferują bardzo niskie lub wręcz zerowe stawki podatkowe. Ich głównym celem jest przyciągnięcie kapitału zagranicznego poprzez stworzenie korzystnych warunków podatkowych.

Proces zakładania firm w rajach podatkowych jest zazwyczaj szybki, prosty i wymaga minimalnych formalności oraz minimum kosztów. Wiele rajów podatkowych zapewnia wysoki poziom poufności bankowej i finansowej, co utrudnia identyfikację rzeczywistych właścicieli rachunków bankowych i aktywów, a niektóre z tych jurysdykcji nie współpracują
z międzynarodowymi organami podatkowymi w zakresie wymiany informacji.

Obowiązki w zakresie cen transferowych kojarzą się głównie z dokumentowaniem transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi. Jest jednak od tego wyjątek i dotyczy on bezpośrednich transakcji rajowych. Tak jak w przypadku transakcji kontrolowanych, transakcje rajowe obowiązują progi dokumentacyjne, po przekroczeniu których podatnicy zobowiązani są do sporządzenia lokalnej dokumentacji. Ale uwaga – progi te są niższe i wynoszą:

  • 2,5 mln zł w przypadku transakcji finansowych
  • 500 tys. zł w przypadku transakcji niefinansowych.

Co najważniejsze, progi te obowiązują w transakcjach rajowych realizowanych zarówno z podmiotami powiązanymi, jak i niepowiązanymi. Powyższe oznacza, że transakcje zrealizowane z podmiotami niepowiązanymi w tym przypadku muszą być raportowane w formularzu TPR. Fakt przeprowadzania transakcji rajowych z podmiotami niezależnymi nie zwalnia podatników również ze stosowania zasady ceny rynkowej.

Lista rajów podatkowych jest określana rozporządzeniem. Na ten moment obowiązujące jest rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 marca 2019 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (dla fizycznych jest analogiczne). Dodatkowo MF publikuje listę uzupełniającą, jakoby implementującą unijny wykaz jurysdykcji niechętnych do współpracy.[1]

Co ciekawe na wykazie unijnym znalazła się Federacja Rosyjska, której nie znajdziemy w naszym rodzimym rozporządzeniu.

Dokumentacja podatkowa transakcji rajowych z podmiotami niepowiązanymi

Kwestią budzącą wątpliwości podatników jest podejście do określenia progów dla transakcji rajowych. Ustawodawca w art. 11o Ustawy o CIT mówi: Do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych są obowiązani także podatnicy (…) dokonujący transakcji, innej niż transakcja kontrolowana, z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową lub zagranicznym zakładem położonym na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową. Oznacza to, że wartość transakcji badamy per podmiot, a nie łącznie z podmiotami z danego kraju, czy podmiotami wskazanymi w rozporządzeniu.

Jeśli zatem podatnik zrealizował transakcje z kilkoma podmiotami z jednego kraju np. Panamy, które łącznie przekroczyły limit 500 tys. lub 2,5 mln., ale jednostkowo z żadnym z podmiotów próg nie został przekroczony zgodnie z brzemieniem przepisu obowiązek nie wystąpi. Jednocześni sposób określania jednorodności transakcji czy określania jej wartości jest taki sam jak w przypadku transakcji z podmiotami powiązanymi.

Należy zwrócić uwagę na zakres dokumentacyjny, który jest inny dla transakcji z podmiotami rajowymi powiązanymi i niepowiązanymi. Jeśli zidentyfikujemy obowiązek dla transakcji rajowych, ale podmiot z którym je zrealizowaliśmy nie jest powiązany, nie musimy dla takiej transakcji przygotowywać analizy porównawczej. Ustawodawca wymaga jednak od nas dodatkowego punktu w dokumentacji, który stanowi uzasadnienie gospodarcze tej transakcji, a w szczególności opis spodziewanych przez podatnika korzyści ekonomicznych, w tym korzyści podatkowych.

A co z powiązanymi?

Inaczej jest, gdy podmiot rajowy jest powiązany, np. spółka matka mająca siedzibę w Hongkongu. Wówczas progi są niższe, ale zakres dokumentacji pełny. W takiej sytuacji na zwolnienie z obowiązku przygotowania analizy nie możemy liczyć. Dokumentujemy i raportujemy w pełnym zakresie uwzględniając dodatkowy punkt dotyczący uzasadnienia gospodarczego transakcji, w szczególności opisu spodziewanych przez podatnika korzyści ekonomicznych, w tym korzyści podatkowych.

Niedopełnienie obowiązków dla transakcji rajowych

Pamiętajmy również, że odpowiedzialność podmiotów w zakresie transakcji rajowych, w tym z podmiotami niepowiązanymi jest taka sama jak w przypadku podmiotów powiązanych. Kodeks karny skarbowy przewiduje kary za przestępstwa i wykroczenia związane z dokumentacją tych transakcji, a odpowiedzialność spoczywa nie tylko na zarządach spółek i kierownikach jednostek, ale również na osobach zajmujących się sprawami finansowymi przedsiębiorstwa (np. główny księgowa).

[1] Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 28 lutego 2024 r. w sprawie ogłoszenia listy krajów i terytoriów wskazanych w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej, które nie zostały ujęte w wykazie krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową wydawanym na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych, oraz dnia przyjęcia tego wykazu przez Radę Unii Europejskiej (M. P. z 2024 r. poz. 185).

Jak ująć w podatkach udzielaną powodzianom pomoc?

utworzone przez | wrz 20, 2024 | artykuły, blog

DAROWIZNA NA CELE POŻYTKU PUBLICZNEGO

Aby pomniejszyć dochód opodatkowany CIT o wartość przekazanych darowizn muszą one być – zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 1 Ustawy CIT przekazane:

  • na cele określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Jednym z takich celów jest pomoc ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą;
  • organizacjom, o którym mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy.

Ważne!

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że Ustawa CIT nie uzależnia odliczenia darowizny od tego, by obdarowany podmiot posiadał status organizacji pożytku publicznego (OPP).

Ustawa odwołuje się jedynie do przepisów, które definiują organizacje pozarządowe, które mogą prowadzić działalność pożytku publicznego.

Organizacjami pozarządowymi są osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia, które:

  • nie są jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi,
  • nie działają w celu osiągnięcia zysku.

Ponadto odliczeniu od dochodu podlega darowizna udzielona na rzecz:

    • osób prawnych i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego,
    • stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego,
    • spółdzielni socjalnych,
    • spółek akcyjnych i spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz klubów sportowych, które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników.

Jeśli chodzi o osoby prawne czy jednostki organizacyjne kościoła katolickiego to są to m.in. parafie, diecezje, Caritas Polska czy Caritas danej diecezji.

Odliczyć można darowizny łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu.

Pamiętajmy, że nie odliczymy darowizn przekazanych na rzecz m.in.:

    • partii politycznych,
    • związków zawodowych i organizacji pracodawców,
    • samorządów zawodowych.

Odliczeniu od dochodu  nie podlegają także darowizny przekazane na rzecz:

    • osób fizycznych oraz
    • prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, czy wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami.

Pamiętajmy – darowizna na rzecz pracowników, współpracowników czy ich rodzin nie może być odliczona od dochodu.

Ważne!

Aby odliczyć darowiznę od dochodu należy posiadać dowód wpłaty na rachunek bankowy. Jeśli darowizna ma postać rzeczową –  kluczowy jest dokument z którego wynika wartość tej darowizny, oraz oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.

DAROWIZNA NA RZECZ SZKÓŁ

W powodzi ucierpiało wiele szkół. Przekazując darowizny szkołom można skorzystać z mechanizmu odliczenia darowizny od dochodu,  łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu.

Ważne!

Korzyści podatkowe dają darowizny przekazane jedynie określonym szkołom.

Ustawodawca wskazuje tu na:

    • publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe, o których mowa w  4 pkt 28a Prawa oświatowego, czyli:
    • pięcioletnie technikum,
    • trzyletnią branżową szkołę I stopnia,
    • trzyletnią szkołę specjalną przysposabiającą do pracy,
    • dwuletnią branżową szkołę II stopnia,
    • szkołę policealną dla osób posiadających wykształcenie średnie lub wykształcenie średnie branżowe, o okresie nauczania nie dłuższym niż 2,5 roku,
    • szkoły artystyczne,
    • publiczne placówki i centra, o których mowa w  2 pkt 4 Prawa oświatowego, czyli
      • placówki kształcenia ustawicznego,
      • centra kształcenia zawodowego oraz
      • branżowe centra umiejętności.

Odliczenie stosuje się w przypadku gdy przedmiotem darowizny są materiały dydaktyczne lub środki trwałe, z wyjątkiem materiałów dydaktycznych lub środków trwałych, które nie są kompletne, zdatne do użytku lub są starsze niż 12 lat.

Uwaga!

Przekazanie darowizny szkole podstawowej lub liceum ogólnokształcącemu nie uprawnia do odliczenia wartości darowizny od dochodu.

DAROWIZNA A KOSZT UZYSKANIA PRZYCHODU

Darowizny pieniężne nie mogą być uwzględniane  w kosztach uzyskania przychodów.

Kosztem uzyskania przychodów mogą być jednak koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych (za wyjątkiem napojów alkoholowych) przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje.

Uwaga!

Przekazując artykuły spożywcze zaliczymy ich wartość do kosztów podatkowych pod warunkiem, że obdarowanym będzie OPP.

W kolejnych wpisach postaramy się wskazać, jaki wpływ na możliwość ujęcia pomocy w kosztach uzyskania przychodów, przyjęte przez firmę zasady CSR.

ZAPOMOGI

Jedną z form pomocy dla poszkodowanych mogą być zapomogi. Ustawa PIT zwalnia z podatku zapomogi. Kwota zwolnienia jest różna w zależności od tego, z jakiego źródła zapomoga jest finansowana.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 26 Ustawy PIT zwalnia się z podatku PIT zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych czy klęsk żywiołowych:

    1. z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, z funduszy związków zawodowych lub zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra – niezależnie od ich wysokości,
    2. z innych źródeł – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 6.000 zł

    Warto wskazać, że zwolnienia powyższe nie są ograniczone podmiotowo. Tym samym, jeśli zapomoga zostanie udzielona np. byłemu pracownikowi ze środków obrotowych firmy, to do kwoty 6.000 zł jest zwolniona z PIT.

    Kwestią bardziej problematyczną jest to, czy wydatki na zapomogi mogą stanowić koszt uzyskania przychodu. Tutaj można się spodziewać różnego podejścia organów podatkowych. W interpretacji  z 20 grudnia 2019 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.496.2019.1.AT, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podzielił stanowisko podatnika wskazujące na możliwość ujęcia takiego wydatku na rzecz pracowników i byłych pracowników jako kosztu.

    PODATEK VAT

    17 września Minister Finansów opublikował w Dzienniku Ustawy (poz. 1381) rozporządzenie w sprawie obniżenia stawek VAT na towary i usługi przekazane nieodpłatnie na rzecz powodzian.

    Zgodnie z tym rozporządzeniem do dnia 31 grudnia 2024 r. obniżoną do wysokości 0 % stawkę podatku stosuje się do:

      • dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy
      • świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy

    – na cele związane z pomocą poszkodowanym wskutek intensywnych opadów atmosferycznych lub powodzi we wrześniu 2024 r.

    Rozporządzenie nie precyzuje ani nie ogranicza zakresu przekazywanych nieodpłatnie towarów i usług.

    Obniżoną stawkę podatku, o której mowa w ust. 1, stosuje się wyłącznie do dostaw towarów lub świadczenia usług dokonywanych na rzecz:

    1) organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie;

    2) jednostek samorządu terytorialnego;

    3) podmiotów leczniczych w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej;

    4) Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych.

    Obniżoną stawkę podatku stosuje się pod warunkiem zawarcia pisemnej umowy między podatnikiem dokonującym dostawy towarów lub świadczącym usługi, o których mowa w ust. 1, oraz obdarowanym/otrzymującym nieodpłatną usługę z której wynika, że dostarczane towary lub świadczone usługi będą wykorzystane na cele związane z pomocą poszkodowanym wskutek intensywnych opadów atmosferycznych lub powodzi we wrześniu 2024 r.

Safe harbour

utworzone przez | wrz 18, 2024 | artykuły, blog

Safe harbour czyli „bezpieczny port podatkowy” to określony w przepisach o cenach transferowych sposób wynagradzania konkretnych transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi. Stanowi uproszczenie, którego zastosowanie gwarantuje podatnikom przywilej nie sporządzania dokumentacji cen transferowych. Mechanizm safe harbour jest dedykowany wyłącznie dwóm rodzajom transakcji – dotyczy usług wsparcia wewnątrzgrupowego i wybranych transakcji finansowych. Samo uproszczenie wynika z art. 11g oraz 11f Ustawy o CIT, zwolnienie zaś z art. 11n pkt 11 i 12 tejże ustawy.

Począwszy od 2019 roku, do momentu wprowadzenia przepisów Polskiego Ładu, podatnicy stosujący przepisy safe harbour byli zwolnieni z obowiązku sporządzania analiz porównawczych lub analiz zgodności dla ww. transakcji za dany rok podatkowy. Regulacje Polskiego Ładu wprowadziły jednak jeszcze korzystniejsze rozwiązania. Obecnie, jeśli transakcja spełnia ustawowe kryteria, podatnicy mogą być całkowicie zwolnieni z obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej cen transferowych (w tym z analizy porównawczej lub analizy zgodności). Nie są jednak zwolnieni z obowiązku raportowania TPR. Raportują, ale w sposób uproszczony.

Safe harbour dla transakcji usługowych

Safe harbour dla transakcji usług wsparcia wewnątrzgrupowego to uproszczenie, które dotyczy tzw. usług o niskiej wartości dodanej i wymaga spełnienia określonych kryteriów. Kryteria te dotyczą trzech płaszczyzn: przedmiotu transakcji, charakteru działalności stron transakcji oraz sposobu wynagradzania samej transakcji. Aby zastosować uproszczenie podatnik musi również spełnić (o zgrozo!) warunek dokumentacyjny w zakresie rozliczeń z drugą stroną transakcji, czyli posiadać odpowiednią dokumentację, zawierającą metodologię kalkulacji oraz m.in. opis funkcji, ryzyk i aktywów.

Usługi o niskiej wartości dodanej to katalog usług, które wpisują się charakterem w jedną z poniższych kategorii (wymienionych w załączniku nr 6 do Ustawy o CIT):

  • usługi w zakresie księgowości i audytu;
  • usługi w zakresie finansów przedsiębiorstwa;
  • usługi związane z zasobami ludzkimi;
  • usługi informatyczne;
  • usługi komunikacji i promocji;
  • usługi prawne;
  • usługi w zakresie podatków;
  • usługi administracyjno-biurowe.

W załączniku 6 do Ustawy o CIT ustawodawca wskazał przykładowe rodzaje transakcji, katalog ten jednak nie jest zamknięty. Jeśli prowadzimy transakcje o podobnych charakterze, niż wymienione w załączniku możemy również skorzystać z uproszczenia.

Należy pamiętać, że aby zastosować uproszczenie muszą być spełnione wskazane poniżej warunki dotyczące charakteru działalności podmiotów (stron transakcji) i całej grupy podmiotów powiązanych oraz sposobu dokumentowania transakcji. Są to:

Po stronie usługobiorcy:

  • usługi muszą mieć charakter usług wspomagających działalność gospodarczą;
  • usługi nie mogą być przedmiotem dalszej odprzedaży , z wyłączeniem odprzedaży usług nabytych we własnym imieniu, ale na rzecz innego podmiotu powiązanego refakturowanie);
  • usługobiorca musi posiadać odpowiednią kalkulację obejmującą informacje o transakcji, rodzaju i wysokości kosztów uwzględnionych w kalkulacji, sposobie zastosowania i uzasadnieniu wyboru kluczy alokacji, a także opis transakcji, w tym analizę funkcji, ryzyk i aktywów.

Po stronie usługodawcy:

  • wartość świadczonych przez niego usług na rzecz podmiotów niepowiązanych nie może przekraczać 2% wartości tych usług świadczonych łącznie (na rzecz podmiotów powiązanych i niepowiązanych); oznacza to, że usługodawca musi świadczyć te usługi praktycznie w całości na rzecz grupy;
  • usługodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową;

Po stronie całej grupy podmiotów powiązanych – usługi te nie mogą stanowić głównego przedmiotu działalności grupy.

Kluczowym warunkiem jest warunek dotyczący samego wynagrodzenia. Sposób kalkulacji wynagrodzenia jest ściśle określony. Wynagrodzenie ustala się przy wykorzystaniu metody koszt plus lub marży transakcyjnej netto, a narzut na kosztach tych usług musi wynosić:

  • nie więcej niż 5% kosztów w przypadku nabycia usług,
  • nie mniej niż 5% kosztów w przypadku świadczenia usług.

Dopiero spełnienie wszystkich powyższych warunków pozwoli przedsiębiorcom skorzystać ze zwolnienia z obowiązku dokumentacyjnego, a w przypadku ewentualnej kontroli organ odstąpi od określenia dochodu (straty) podatnika w zakresie wysokości narzutu na kosztach tych usług.

Finansowe safe harbour

Finansowe safe harbour dotyczy transakcji pożyczek, kredytu lub emisji obligacji, udzielanych w 5 najpopularniejszych walutach, w których wynagrodzenie ustalone jest w oparciu o wskazane w Obwieszeniu Ministra Finansów rodzaje stóp procentowych oraz wysokość marży.

Warunki zastosowania zwolnienia dla transakcji finansowych (określone w art. 11g ust. 1 ustawy o CIT) są następujące:

  • oprocentowanie transakcji finansowej ustalane jest na podstawie rodzaju bazowej stopy procentowej i marży, które są zgodne z obwieszczeniem MF obowiązującym w dniu zawarcia umowy,
  • nie przewidziano wypłaty innych niż odsetki opłat związanych z udzieleniem lub obsługą pożyczki,
  • łączny poziom zobowiązań albo należności wynosi nie więcej niż 20 mln zł, a transakcja trwa nie dłużej niż 5 lat,
  • pożyczkodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.

Minister Finansów co roku wydaje obwieszczenie aktualizujące warunki, jakie musi spełnić podatnik, który zamierza zastosować uproszczenie safe harbour dla transakcji finansowych. Obowiązująca w ostatnich latach marża przedstawiona jest w tabeli poniżej.

Rok max. marża dla pożyczkobiorcy min. marża dla pożyczkodawcy
2021 2,3% 2,0%
2022 2,8% 2,0%
2023 2,9% 2,4%
2024 3,1% 2,2%

Obwieszczenie aktualizuje też rodzaje stóp procentowych, które na 2024 rok prezentują się następująco:

  1. w złotych: WIBOR 3M albo WIRON 3M Stopa Składana,
  2. w dolarach amerykańskich: 90-day Average SOFR, lub LIBOR USD 3M – w przypadku pożyczek udzielonych przed dniem 1 stycznia 2022 r.,
  3. w euro: EURIBOR 3M,
  4. we frankach szwajcarskich: SARON 3 months Compound Rate,
  5. w funtach brytyjskich: SONIA 3M Compound Rate lub LIBOR GBP 3M – w przypadku pożyczek udzielonych przed dniem 1 stycznia 2022 r.;

Warunki w umowie muszą odzwierciedlać wymagania ustawodawcy. Nie będzie zatem możliwości zastosowania zwolnienia, gdy wynagrodzenie ustalimy zgodnie z metodologią z art. 11g Ustawy o CIT, ale przeliczymy je na dzień zawarcia umowy i określimy w sposób stały. Pamiętajmy również, że każdy aneks do umowy zmieniający oprocentowanie uznawany jest za nową umowę. Należy w takim wypadku zaktualizować warunki transakcji na dzień zawarcia aneksu.

Jak widać powyżej, w przypadku transakcji finansowych, warunków jest mniej, ale pamiętajmy, że ich zastosowanie generuje nam z kolei raportowanie na podstawie Ordynacji Podatkowej. Zastosowanie safe harbour dla transakcji finansowych stanowi bowiem schemat podatkowy i podlega raportowaniu MDR. Umowy na takich warunkach stanowią uproszczenie w stosowaniu przepisów związanych z ustalaniem cen transferowych wprowadzone jednostronnie w danym państwie, które zgodnie z przepisami Ordynacji Podatkowej podlega raportowaniu na postawie art. 86a par. 1 pkt 13 lit. g.

UWAGA!

Zastosowanie któregokolwiek z uproszczeń safe harbour nie zwalnia z obowiązku raportowania tych transakcji w formularzu TPR. Pomimo zastosowania uproszczenia taką transakcję należy uwzględnić w uproszczonej formie.

Należy mieć też na uwadze fakt, że przy obliczaniu wartości jednorodnych transakcji kontrolowanych, nie uwzględnia się tych, które są zwolnione z obowiązku przygotowania dokumentacji, na przykład dzięki zastosowaniu mechanizmu safe harbour.

Zachęcamy do analizy możliwości skorzystania z opisanych przez nas zwolnień. Przy poprawnym zastosowaniu zwolnienia podatnik zyskuje pewność co do rynkowości cen w transakcji, a organ podatkowy nie będzie kwestionował jej warunków. Zastosowanie safe harbour wiąże się też ze znaczną oszczędnością czasu – nie tylko związanego ze sporządzeniem dokumentacji, ale też z ustaleniem wynagrodzenia w danej transakcji.

Takie same uproszczenia wynikają z art. 23r oraz 23s Ustawy o PIT, zwolnienie z obowiązku sporządzenia dokumentacji wynika zaś z art. 23z pkt 10 i 11 tejże ustawy.

Opublikowano Rozporządzenie dotyczące JPK_CIT

utworzone przez | wrz 10, 2024 | artykuły, blog

Rozporządzenie w sprawie Jednolitego Pliku Kontrolnego CIT zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw w dniu 29 sierpnia 2024 roku (Dz.U. z 2024 r. poz. 1314).

Rozporządzenie nakłada obowiązek raportowania ksiąg rachunkowych w dwóch strukturach (zwanych łącznie jako JPK_CIT):

  • schemie JPK_KR_PD, zawierającej informacje o ewidencji księgowej,
  • schemie JPK_ST_KR, zawierającej ewidencję środków trwałych.

Głównym założeniem wprowadzenia JPK_CIT jest otrzymywanie cyklicznego, szczegółowego rocznego zestawienia księgowań stanowiących podstawę do wyliczenia CIT, a przez to zwiększenie transparentności danych podatkowych.

Od kiedy i jakich kategorii podmiotów dotyczy?

MF określiło harmonogram następujących po sobie terminów wdrażania JPK_CIT dla poszczególnych grup podatników (obie ww. struktury będą wymagane od początku obowiązywania regulacji dla danej grupy podatników):

  • Dla podatkowych grup kapitałowych oraz podatników CIT, których przychód w poprzednim roku podatkowym przekroczył 50 mln euro, terminem jest 31 grudnia 2024 r.,
  • Dla podatników CIT obowiązanych przesyłać ewidencję JPK_VAT oraz podatników PIT w tej samej sytuacji, terminem jest 31 grudnia 2025 r.,
  • Natomiast dla pozostałych podatników CIT oraz PIT, terminem jest 31 grudnia 2026 r.

Powyższy harmonogram oznacza, że podatnicy powinni możliwie najszybciej rozpocząć proces przygotowania do wdrożenia struktur JPK_CIT.

Struktury JPK_KR_PD i JPK_ST – jakich danych dotyczą?

Celem wdrożenia nowej struktury JPK_KR_PD jest umożliwienie szczegółowego raportowania danych związanych z zapisami księgowymi, w tym wyniku podatkowego i bilansowego. Nowa schema ma bezpośrednie przełożenie na proces weryfikacji poprawności kalkulacji podatkowych wykazywanych w sprawozdaniach. Ma to usprawnić kontrolną działalność jednostek KAS i – jak się wydaje – zmniejszy zaangażowanie podatników w udzielanie wyjaśnień podczas ewentualnej kontroli.

Nowa struktura JPK_KR_PD wprowadza wystandaryzowane plany kont dla różnych typów jednostek, takich jak podmioty sektora finansowego (banki, zakłady ubezpieczeń), organizacje pożytku publicznego i inne, co wymaga sporządzenia mapowania danych dla poszczególnych rodzajów kont.

Nowa struktura JPK_ST_KR wymaga z kolei raportowania bardzo szczegółowych informacji o prowadzonej ewidencji środków trwałych. Obecna wersja schemy wskazuje jako obligatoryjne – przykładowo – takie pola jak: potwierdzenia nabycia, datę wytworzenia lub wykreślenia z ewidencji środków trwałych lub wartości niematerialnej i prawnej. Będzie to wymagało przekazywania danych dotyczących m.in. dowodu potwierdzającego ww. operacje, dokument OT, numer identyfikacji podatkowej kontrahenta, jak również wysokość, rodzaj i typ różnicy pomiędzy wynikiem bilansowym i podatkowym.

W rezultacie, podatnicy będą musieli zweryfikować prowadzoną przez siebie ewidencję ŚT z perspektywy gromadzenia niezbędnego kompletu informacji.

Co robić?

Należy możliwie najszybciej rozpocząć prace nad dostosowaniem swoich systemów do nowych wymogów JPK_CIT. W pierwszym kroku należy rozpocząć weryfikację obecnego procesu kalkulacji CIT, by następnie porównać zakres dostępnych danych w systemie z danymi opisanymi przez MF w strukturach JP_KR_PD oraz JPK_ST_KR.

Należy więc przeprowadzić pogłębioną analizę procesów księgowych, w tym jakości danych czy języka, w jakim obecnie prowadzona jest ewidencja księgowa.

Proces dostosowania do nadchodzących zmian może okazać się czasochłonny, dlatego zachęcamy do nadania temu zagadnieniu odpowiedniego priorytetu.

Umowy B2B pod lupą Fiskusa

utworzone przez | sie 9, 2024 | artykuły, blog

Zerkając z lotu ptaka na całokształt systemu prawa podatkowego w Polsce na przestrzeni ostatnich kilku miesięcy nie sposób nie dostrzec, że uwaga polskiej administracji podatkowej jest dość precyzyjnie skupiona na obszarze samozatrudnienia (kontraktów B2B).

Samozatrudnienie w wielu sytuacjach zaczyna być – jak można odnieść wrażenie, dość systemowo – kwestionowane przez administrację podatkową i znajduje wyraz na kilku płaszczyznach, które wskazujemy poniżej.

W ostatnim czasie Szef KAS uznał, że w sytuacji, gdy zakładana jest spółka zależna, z którą umowy B2B zawierają byli pracownicy spółki – matki, mamy do czynienia z „fikcyjnym samozatrudnieniem”, odmawiając tym samym wydania opinii zabezpieczającej. Takie działanie – zdaniem Szefa KAS – ma na celu obejście przepisów prawa podatkowego (w szczególności ograniczeń w wyborze podatku liniowego czy ryczałtu). Szef KAS nie podzielił też argumentów biznesowych wnioskodawcy, uznając je za sztuczne i możliwe do zastąpienia innymi rozwiązaniami. Przykładowo, argument podatnika o większej elastyczności zatrudnienia w przypadku B2B został przez Szefa KAS „zbity” wskazaniem możliwości zawierania umów o pracę na czas określony czy część etatu lub korzystaniem z tzw. body leasingu.

Kwestionowanie samozatrudnienia wydaje się także przybierać na sile w przypadku managerów wyższego szczebla, pełniącym podwójne role w spółkach (przykładowo – członek zarządu spółki pełniący funkcję na podstawie powołania lub kontraktu menedżerskiego, świadczący jednocześnie na rzecz tej spółki usługi B2B w ramach prowadzonej przez siebie JDG). Odmowy wydawania interpretacji podatkowych uzasadniane są zasadniczo tym, że podwójny system zatrudnienia – wg fiskusa – wskazuje na sztuczność takiej konstrukcji, zaś jego prawdziwym celem jest zamiar obniżenia poziomu opodatkowania w relacji B2B z uwagi na niski ryczałt. Dodatkowo skarbówka wskazuje, że wynagrodzenie dla przedsiębiorcy spółka zaliczy sobie w poczet kosztów podatkowych dzięki czemu obniży podatek także i sobie (argument ten podnoszony jest mimo to, że przecież wypłatę wynagrodzenia z tytułu powołania także spółka uznałaby za koszt uzyskania przychodu).

Należy odnotować także, że nowy Szef PiP poinformował, że trwają prace legislacyjne nad umożliwieniem inspektorom pracy wydawania decyzji, na mocy której umowa cywilnoprawna będzie uznana za umowę o pracę. Takie przekwalifikowanie może dotyczyć zarówno umów B2B jak i umów zlecenia czy o dzieło. Według zapowiedzi – decyzje mają być wydawane jedynie w przypadkach nadużycia prawa. Za takie będą natomiast postrzegane umowy B2B mające cechy stosunku pracy.

W praktyce raportowania MDR można również coraz częściej spotkać się z podejściem „ostrożnościowego raportowania” zawieranych umów B2B, w szczególności w przypadku przejść z umów o pracę na umowę o współpracę w ramach tego samego podmiotu lub w ramach tej samej grupy kapitałowej.

Sumując wszystko powyższe, można odnieść uzasadnione wrażenie, że rynek samozatrudnienia będzie w nadchodzącym czasie podlegał skrupulatnej weryfikacji i umowy niespełniające tzw. „testu przedsiębiorcy” będą kwestionowane przez administrację podatkową. W związku z powyższym, rekomendujemy Państwu przegląd treści dotychczas zawartych umów B2B jak i analizę faktycznych warunków ich wykonywania (przeprowadzenie „testu przedsiębiorcy”), zarówno w przypadku managerów wyższego szczebla, jak i wszystkich innych współpracowników, wyposażając się tym samym w argumentację obronną na wypadek wejścia w spór z Fiskusem (defence file).

Najczęściej stosowane zwolnienia z obowiązku dokumentacji cen transferowych

utworzone przez | sie 8, 2024 | artykuły, blog

W ciągu ostatnich lat przepisy dotyczące cen transferowych kilkakrotnie ulegały zmianom. Nowe regulacje przyniosły również zmiany w zakresie stosowania zwolnień. W niniejszym artykule przedstawiamy praktyczny przegląd zwolnień z obowiązków dokumentacyjnych w obszarze cen transferowych, które można zastosować do transakcji realizowanych w 2023 roku.

Zwolnienie krajowe

Najczęściej stosowanym zwolnieniem z obowiązku dokumentacyjnego jest tak zwane „zwolnienie krajowe”. Zgodnie
z art. 11n ust. 1 ustawy o CIT, krajowe podmioty powiązane mogą skorzystać ze zwolnienia z tegoż obowiązku,
dla realizowanych między nimi transakcji, o ile spełnią następujące warunki:

    • nie korzystają ze zwolnienia podmiotowego (m.in. dla jednostek budżetowych, jednostek samorządu terytorialnego i fundacji rodzinnych),
    • nie korzystają ze zwolnień dla działalności gospodarczych prowadzonych w specjalnych stref ekonomicznych (SSE) lub objętych decyzją o wsparciu (DoW),
    • nie poniosły straty podatkowej.

Ważne! Aby prawidłowo zastosować zwolnienie, warunki te muszą zostać spełnione łącznie dla obu stron transakcji.

W przypadku zwolnień krajowych często pojawiają się wątpliwości co do sposobu interpretacji warunku dotyczącego straty podatkowej. W tym przypadku strata podatkowa oznacza stratę z konkretnego źródła przychodów, do którego przypisana jest dana transakcja, a nie do straty z całej działalności gospodarczej. Analogiczne podejście stosowane jest w zwolnieniach strefowych. Jeśli transakcja nie jest elementem kalkulacyjnym dochodu zwolnionego – zwolnienie z obowiązku dokumentacyjnego można zastosować.

Safe harbour dla usług o niskiej wartości dodanej i transakcji finansowych

Kolejną z możliwości zastosowania zwolnienia z obowiązku dokumentacyjnego (na podstawie art. 11n pkt 10 i 11 Ustawy o CIT) jest skorzystanie z mechanizm Safe Harbour, dotyczącego usług o niskiej wartości dodanej lub transakcji finansowych.

Safe harbour w kontekście transakcji usługowych dotyczy usług o niskiej wartości dodanej. Są to ściśle określone kategorie usług, wymienione w załączniku nr 6 do ustawy o CIT, obejmujące:

    • usługi w zakresie księgowości i audytu;
    • usługi w zakresie finansów przedsiębiorstwa;
    • usługi związane z zasobami ludzkimi;
    • usługi informatyczne;
    • usługi komunikacji i promocji;
    • usługi prawne;
    • usługi w zakresie podatków;
    • usługi administracyjno-biurowe.

Aby poprawnie zastosować zwolnienie, powyższe kategorie usług muszą spełnić następujące warunki:

    • narzut na kosztach usług został ustalony przy wykorzystaniu metody, koszt plus lub marży transakcyjnej netto i wynosi nie więcej niż 5% kosztów – w przypadku nabycia usług lub nie mniej niż 5% kosztów – w przypadku świadczenia usług;
    • usługodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową;
    • usługobiorca posiada odpowiednią kalkulację.

Finansowe safe harbour obejmuje natomiast transakcje pożyczkowe, kredytowe lub emisji obligacji. Warunki zastosowania zwolnienia dla transakcji finansowych zostały określone w art. 11 g ust. 1 CIT. W myśl przepisu:

    • oprocentowanie pożyczki ustalane jest na podstawie rodzaju bazowej stopy procentowej i marży,
    • nie przewidziano wypłaty innych niż odsetki opłat związanych z udzieleniem lub obsługą pożyczki,
    • łączny poziom zobowiązań albo należności wynosi nie więcej niż 20 mln zł, a transakcja trwa nie dłużej niż 5 lat,
    • pożyczkodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.

Zwolnienie dla transakcji refaktur (tzw. czyste refakturowanie)

Kolejne istotne zwolnienie z obowiązku dokumentacyjnego stanowi tzw. czyste refakturowanie. Transakcje refakturowania to transakcje polegające na przeniesieniu początkowo poniesionych kosztów pomiędzy podmiotami powiązanymi.

Transakcje te mogą skorzystać ze zwolnienia z obowiązku dokumentacyjnego (art. 11n ust. 10 ustawy o CIT), jeśli spełnią poniższe warunki:

    • nie powstaje wartość dodana i rozliczenie następuje bez uwzględniania marży lub narzutu zysku,
    • rozliczenie nie jest związane bezpośrednio z inną transakcją kontrolowaną,
    • rozliczenie nastąpiło niezwłocznie po dokonaniu zapłaty na rzecz podmiotu niepowiązanego,
    • podmiot powiązany nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.

Co ważne, w przypadku, gdy transakcja refaktury dotyczy wielu podmiotów, aby skorzystać ze zwolnienia usługobiorca powinien posiadać kalkulację obejmującą następujące informacje:

    • rodzaj i wysokość kosztów uwzględnionych w kalkulacji,
    • sposób zastosowania i uzasadnienie wyboru kluczy alokacji dla wszystkich podmiotów powiązanych korzystających z usług.

Zwolnienie z analizy cen transferowych dla mikro i małych przedsiębiorców

Ze zwolnienia z przygotowania analizy cen transferowych za 2023 rok skorzystać mogą także mikro i mali przedsiębiorcy (art. 11 q ust. 3a ustawy o CIT). Przepis ten zastosowanie ma do przedsiębiorców, którzy w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych spełnili łącznie następujące warunki:

Dla mikroprzedsiębiorcy:

    • zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
    • roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych lub sumy aktywów bilansu nieprzekraczające równowartości w złotych 2 milionów euro

Dla małego przedsiębiorcy

    • zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz
    • roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych lub sumy aktywów bilansu nieprzekraczające równowartości w złotych 10 milionów euro.

UWAGA!

    • Należy pamiętać, że zwolnienie z analizy cen transferowych nie zwalnia ze stosowania rynkowych cen w transakcjach.
    • Organy podatkowe w każdym momencie mogą zweryfikować rynkowość transakcji.

Pamiętajmy też o tym, że zwolnienie to dotyczy jedynie analizy cen transferowych i nie zwalnia z obowiązku przygotowania dokumentacji.

Inne zwolnienia

Istnieje też szereg innych zwolnień, które w praktyce nie są jednak tak często stosowane. Zwolnienie z obowiązku dokumentacyjnego dotyczy więc również transakcji kontrolowanych:

    • objętych uprzednim porozumieniem cenowym APA lub porozumieniem inwestycyjnym,
    • których wartość w całości trwale nie stanowi przychodu albo kosztu uzyskania przychodu, z wyłączeniem transakcji finansowych, transakcji kapitałowych oraz transakcji dotyczących inwestycji, środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych;
    • pomiędzy podmiotami wchodzącymi w skład PGK,
    • w przypadku, gdy powiązania wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub jednostkami samorządu terytorialnego lub ich związkami;
    • gdy cena została ustalona w wyniku przetargu nieograniczonego na podstawie przepisów Prawo zamówień publicznych,
    • niektórych transakcji realizowanych między:
      • grupą producentów rolnych,
      • wstępnie uznaną grupą producentów owoców i warzyw
      • lub uznaną organizacją producentów owoców i warzyw
    • polegających na przypisaniu dochodu do zagranicznego zakładu położonego na terytorium RP, jeżeli przepisy właściwych umów międzynarodowych, których stroną jest RP, przewidują, że dochody te mogą być opodatkowane tylko w innym państwie niż RP;

UWAGA!

Należy pamiętać, że zastosowanie któregokolwiek ze zwolnień nie oznacza braku konieczności złożenia informacji TP-R, w której podatnicy zobowiązani są do wykazywania również niektórych zwolnionych transakcji z podmiotami powiązanymi.

W artykule posłużyliśmy się przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepisy wskazane w artykule są jednak analogiczne do tych z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Po dodatkowe informacje zapraszamy do kontaktu.