lut 17, 2025 | artykuły, blog
W przedostatnim dniu stycznia NSA wydał wyrok, który ponownie zwrócił uwagę na kwestię uznania zespołu składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa (ZCP). Temat ten budzi duże wątpliwości wśród podatników i organów podatkowych, zwłaszcza w kontekście przesłanek, jakie muszą zostać spełnione, aby można było mówić o ZCP. Czy kluczowe znaczenie ma wyodrębnienie organizacyjne i finansowe? A może niezbędne jest również przeniesienie pracowników? To pytania, na które odpowiedź próbują znaleźć sądy administracyjne.
Definicja przedsiębiorstwa i ZCP
Przepisy podatkowe określają przedsiębiorstwo jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych, który służy do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono nie tylko aktywa, ale również prawa wynikające z umów, dokumentację handlową czy tajemnice przedsiębiorstwa. Podobnie definiowana jest ZCP, przy czym, aby dany zespół składników został uznany za ZCP, musi być organizacyjnie i finansowo wyodrębniony oraz zdolny do samodzielnego realizowania zadań gospodarczych.
Jak wskazuje orzecznictwo katalog elementów, które składają się na pojęcie przedsiębiorstwa ma charakter otwarty. W związku z tym nie można uznać, że wszystkie elementy wymienione w art. 55¹ KC (do którego odwołuje się ustawa o CIT) muszą występować łącznie, aby dany zespół składników został uznany za przedsiębiorstwo.
Z kolei pojęcie ZCP na gruncie przepisów ustawy o CIT obejmuje organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych, który mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Czy ZCP musi obejmować pracowników?
Orzecznictwo sądów administracyjnych wskazuje, że kluczowym kryterium dla uznania zespołu składników za ZCP jest jego zdolność do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej. Przeniesienie pracowników może, ale nie musi być konieczne – zależy to od charakteru działalności. Sądy podkreślają, że organy podatkowe nie powinny wymagać spełnienia wszystkich elementów z art. 55¹ KC, ale analizować funkcjonalność przenoszonych składników. W rzeczywistości bowiem art. 55¹ KC w ogóle nie wymienia pracowników jako składnika przedsiębiorstwa – przepis ten dotyczy aktywów, umów oraz praw, a nie stosunków zatrudnienia.
W związku z tym przejęcie pracowników nie jest warunkiem koniecznym do uznania transakcji za zbycie przedsiębiorstwa. Kluczowe znaczenie ma zachowanie zdolności organizacyjnej i funkcjonalnej przedsiębiorstwa, a nie posiadanie własnej kadry pracowniczej.
Wyrok NSA a dotychczasowe podejście sądów administracyjnych
Omawiany wyrok NSA, dotyczył oceny rozstrzygnięcia wydanego przez WSA w Lublinie (sygn. I SA/Lu 636/21), w którym rozstrzygano skargę na negatywną interpretację indywidualną w sprawie uznania, czy wniesiony aportem Zakład Zagospodarowania Odpadów Komunalnych stanowi przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część.
Organ podatkowy w wydanej interpretacji indywidualnej uznał, że przedmiot transakcji nie stanowi przedsiębiorstwa ani ZCP, lecz jedynie zbiór poszczególnych składników majątkowych. Zdaniem organu zabrakło m.in. przejęcia pracowników oraz pewnych elementów niematerialnych, takich jak koncesje czy tajemnica przedsiębiorstwa.
WSA uchylił tę interpretację, wskazując, że:
- Tożsame zdarzenie podatkowe było już analizowane przez organ w kontekście VAT, gdzie uznano, że mamy do czynienia ze zbyciem przedsiębiorstwa. Niezrozumiałe było zatem odmienne stanowisko w zakresie CIT.
- Przedmiot aportu spełniał kryteria przedsiębiorstwa, ponieważ stanowił kompletną jednostkę organizacyjną umożliwiającą prowadzenie działalności gospodarczej.
- Nie jest konieczne przeniesienie wszystkich elementów wymienionych w art. 55¹ KC, a kluczowe znaczenie ma zdolność do samodzielnego funkcjonowania.
Powyższe podejście jest zgodne z wiodącą linią orzeczniczą. Bowiem jak wskazano m.in. w wyroku NSA z 27 marca 2013 roku (sygn. II FSK 1896/11), dopuszczalne jest wyłączenie z transakcji zbycia przedsiębiorstwa pewnych elementów, także wymienionych wprost w definicji z KC, a mimo to czynność prawna może być uznana za mającą za przedmiot przedsiębiorstwo. Przyjmuje się, że zakres wyłączeń poszczególnych składników nie może jednak być na tyle szeroki, aby przekreślił istotę przedsiębiorstwa.
Wyrok NSA (II FSK 575/22) z 30 stycznia 2025 r. – potwierdzenie dotychczasowego stanowiska sądów administracyjnych
NSA, rozpatrując skargę kasacyjną, utrzymał w mocy wyrok WSA, wskazując w ustnym uzasadnieniu, że definicja przedsiębiorstwa z KC zawiera przykładowe wyliczenie elementów składających się na przedsiębiorstwo. Sąd podkreślił, że regulacja nie zawiera zamkniętego katalogu elementów, które muszą wchodzić w skład przedsiębiorstwa, zatem nie zawsze musi zostać przeniesiony również zakład pracy, żeby móc uznać, że doszło do przeniesienia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.
Na ten moment nie zostało opublikowane pisemne uzasadnienie wyroku, a nasze wnioski opieramy wyłącznie na uzasadnieniu ustnym i doniesieniach prasowych. Podtrzymanie podejścia WSA, może jednak dać podatnikom większą pewność w zakresie interpretacji prawa w szczególności w odniesieniu transakcji, przy których kluczowe dla skutków podatkowych (np. zwolnienia z podatku dochodowego) jest zakwalifikowanie składników majątku jako ZCP.
sty 20, 2025 | artykuły, blog
Nowelizacja przepisów podatkowych wprowadziła liczne zmiany, które generują dodatkowe obowiązki i mogą być problematyczne dla przedsiębiorców. Z tego względu ustawodawca wyjątkowo umożliwił wydłużenie terminu na złożenie deklaracji DN-1 oraz zapłatę podatku do 31 marca 2025 r. – zamiast standardowego 31 stycznia.
Co trzeba zrobić?
- Złożyć zawiadomienie do właściwego organu podatkowego (osobno dla każdej gminy, jeśli nieruchomości są w różnych lokalizacjach).
- Opłacić miesięczne raty podatku za I kwartał w terminach:
- 31 stycznia – za styczeń,
- 15 lutego – za luty,
- 15 marca – za marzec.
Dobra wiadomość: Jeśli wpłacone kwoty okażą się zbyt niskie (ustalona w międzyczasie wartość podstawy opodatkowania za 2025 r. będzie wyższa niż podstawa opodatkowania za ubiegły rok), różnica nie zostanie uznana za zaległość podatkową, pod warunkiem jej uregulowania najpóźniej do dnia 31 marca 2025 r.
Uwaga: Z tej możliwości mogą skorzystać wyłącznie osoby prawne, które prowadziły działalność w 2024 r. Przedsiębiorcy prowadzący JDG nie mają takiej opcji.
gru 6, 2024 | artykuły, blog, usługi
Mikołajki to doskonała okazja, by docenić pracowników i podarować im coś wyjątkowego. Ale czy świąteczne prezenty to tylko wyraz wdzięczności, czy również temat, który może wpłynąć na rozliczenia podatkowe?
Przygotowaliśmy dla Państwa krótkie podsumowanie dwóch najpopularniejszych rozwiązań:
- Prezenty jako koszt uzyskania przychodu (i przychód dla pracownika)
Dla pracodawcy: Prezenty motywacyjne mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, jeśli wspierają relacje w zespole i efektywność pracowników.
Dla pracownika: Wartość prezentu dolicza się do wynagrodzenia – podlega opodatkowaniu PIT i składkom ZUS.
Warto pamiętać, że prezenty finansowane z ZFŚS mogą korzystać ze zwolnienia z PIT, jeśli wraz z innymi świadczeniami z Funduszu nie przekroczą w ciągu roku ustawowego limitu tysiąca złotych. Niestety wydatki na zakup prezentów ze środków ZFŚS nie będą po stronie pracodawcy kosztem podatkowym. Kosztem bowiem są przekazane odpisy na ZFŚS.
2. Prezenty jako darowizny (bez przychodu dla pracownika)
Dla pracownika: Brak obowiązku doliczania wartości upominku do wynagrodzenia – prezenty są wolne od PIT i składek ZUS.
Dla pracodawcy: Niestety, darowizny nie spełniają warunków do uznania ich za koszty podatkowe.
Co na to organy podatkowe?
Przegląd interpretacji indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wskazuje, że brak jest jednolitego podejścia do kwestii rozliczania prezentów. Kwalifikacja zależy od konkretnej sytuacji i interpretacji organów podatkowych.
Jakie wnioski?
Koszt uzyskania przychodu: Prezenty motywacyjne mogą być korzystne dla firmy, ale wiążą się z obowiązkiem rozliczenia PIT po stronie pracowników.
Darowizny: Są proste i bezpieczne podatkowo dla pracowników, ale nie stanowią kosztów podatkowych dla firmy.
gru 5, 2024 | artykuły, blog, usługi
Opodatkowanie garaży wielostanowiskowych przez lata budziło liczne kontrowersje i prowadziło do sporów między podatnikami a organami podatkowymi. Problem ten był tak poważny, że trafił aż do Trybunału Konstytucyjnego, który w październiku 2023 r. orzekł, że zróżnicowanie stawek podatkowych w tej kwestii jest niezgodne z Konstytucją.
W odpowiedzi na wyrok Trybunału nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wprowadza rozwiązanie, które kończy lata niepewności. Nowe przepisy, które wejdą w życie 1 stycznia 2025 roku, jasno precyzują, że garaże wielostanowiskowe w budynkach mieszkalnych będą opodatkowane jako część budynku mieszkalnego. Pomieszczenia przeznaczone do przechowywania pojazdów zostaną jednoznacznie zaklasyfikowane jako część mieszkalna, niezależnie od tego, czy miejsce postojowe ma wyodrębnioną księgę wieczystą, czy nie.
Zmiana dotyczy wyłącznie miejsc parkingowych znajdujących się wewnątrz budynków mieszkalnych. Garaże wolnostojące lub miejsca postojowe poza budynkami mieszkalnymi pozostaną opodatkowane według dotychczasowych zasad.
Kto skorzysta?
- Właściciele mieszkań z miejscami postojowymi w garażach wielostanowiskowych,
- Firmy zarządzające nieruchomościami wielorodzinnymi.
lis 28, 2024 | artykuły, blog, usługi
W świecie podatków zmiany są nieuniknione, a ich skutki odczuwają zarówno przedsiębiorcy, jak i samorządy. Jednym z najnowszych przykładów są zmiany w zakresie podatku od nieruchomości, w tym wprowadzenie nowego załącznika do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, który zawiera katalog obiektów kwalifikowanych jako budowle.
Co to oznacza w praktyce?
Zdaniem ustawodawcy załącznik ma na celu rozwiązanie dotychczasowych sporów z organami podatkowymi, usunięcie rozbieżności interpretacyjnych – nowy załącznik reguluje zasady opodatkowania m.in. silosów, obiektów kontenerowych (trwale związanych z gruntem) czy kiosków (trwale związanych z gruntem), których opodatkowanie do tej pory budziło wiele kontrowersji i wielokrotnie wiązało się z długoletnimi bataliami sądowymi.
Co istotne, ustawa wprowadza również nową definicję „trwałego związania z gruntem”, która odgrywa kluczową rolę w klasyfikacji części obiektów jako budowli. Zgodnie z projektem trwałe związanie z gruntem obejmuje nie tylko fundamenty, ale również inne elementy techniczne powodujące, że obiekt jest funkcjonalnie nieruchomy i dające temu obiektowi możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznych – potocznie mówiąc według nowej definicji o tym czy obiekt jest trwale związany z gruntem decyduje tzw. „test warunków atmosferycznych” czy „test wiatru”.
Pozytywnie należy ocenić sam fakt wprowadzenia takiej definicji, jednak zaproponowana zmiana otwiera pole do nowych, rozszerzających interpretacji i wymaga większej uwagi ze strony podatników.
lis 25, 2024 | artykuły, blog
Zmiany w podatku od nieruchomości tuż tuż! Już od 1 stycznia 2025 roku planowane są istotne zmiany w przepisach dotyczących podatku od nieruchomości.
Kluczową zmianą będzie wprowadzenie nowych definicji budynku i budowli do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Może to znacząco wpłynąć na obowiązki podatkowe przedsiębiorców, właścicieli nieruchomości oraz innych podmiotów korzystających z infrastruktury budowlanej.
Co się zmienia?
Kluczowe definicje:
- Budynek: Nadal będzie to obiekt posiadający fundamenty, dach i przegrody budowlane, ale nowością jest m.in. dodanie warunku wzniesienia w wyniku robót budowalnych oraz wyłącznie z definicji budynków tzw. obiektów magazynowych przeznaczonych do przechowywania materiałów sypkich, ciekłych czy gazowych (do tej pory spornych).
- Budowla: Zmiany obejmują stworzenie szczegółowego załącznika z listą obiektów klasyfikowanych jako budowle. Dodatkowo definicja została rozszerzona o konkretne grupy obiektów. Posłużono się znanym z prawa budowlanego pojęciem urządzeń budowlanych, których definicja jest niedookreślona i może prowadzić do nadużyć, w szczególności do rozszerzającej interpretacji przepisów przez organy podatkowe.
Potencjalne konsekwencje zmian:
- Nowy zakres opodatkowania: Zmiany mogą oznaczać, że obiekty dotychczas nieopodatkowane lub kwalifikowane jak budynki zostaną uznane za budowle, co może wpłynąć na podwyższenie zobowiązań podatkowych.
- Większa precyzja, ale i obowiązki: Właściciele nieruchomości muszą dostosować swoje deklaracje do nowych definicji. W niektórych przypadkach może być konieczna zmiana klasyfikacji budynków i budowli.
